تونل انتقال آب هلیل‌رود، تونل مرگ جازموریان. مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری جنوب کرمان: عامل اصلی خشکیدگی مرتع جازموریان خشک شدن هلیل‌رود است و اگر انتقال آب هلیل‌رود اتفاق بیفتد باید منتظر تبعات زیست محیطی وحشتناکی باشیم‌

تونل انتقال آب هلیل‌رود، تونل مرگ جازموریان. مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری جنوب کرمان: عامل اصلی خشکیدگی مرتع جازموریان خشک شدن هلیل‌رود است و اگر انتقال آب هلیل‌رود اتفاق بیفتد باید منتظر تبعات زیست محیطی وحشتناکی باشیم‌
ایلنا
مردم معترض جنوب کرمان می‌گویند: هلیل‌رود قلب تپنده جنوب نشینان و جان جازموریان است، به همین جهت وزارت نیرو باید پاسخگوی دغدغه‌های به‌حق مردم جنوب استان کرمان باشد، چرا که هدف این طرح، آبرسانی به مردم شمال کرمان نیست، بلکه می‌خواهند آب را به صنایع، معادن درآلو و ساخت شهرک تفریحی «دل عالم» بدهند، درحالی‌که با این اقدام معیشت نزدیک به یک میلیون نفر نابود می‌شود.
اعتراضات مردم جنوب کرمان برای جلوگیری از اجرای طرح انتقال آب هلیل‌رود از جنوب به شمال این استان همچنان ادامه دارد، موضوعی که سال‌هاست با اعتراضات و مخالفت‌های گسترده مردم و فعالان محیط‌زیست مواجه است.
این پروژه آبی که مطالعات آن از سال ۱۳۷۱ آغاز و عملیات اجرایی آن از سال ۱۳۸۶ کلید خورد، به‌واقع هلهله‌ای برای رساندن آب به صنایع، معادن، مرکز تفرجگاهی و شمال کرمان است، ماجرایی کهنه از طرح‌های آبی که نمونه‌اش در کشور کم نیستند و هر جا که مطرح شدند با چالش‌های جدی روبرو و بر گسترش دامنه تنش‌های اجتماعی افزودند.
ماه گذشته نیز دوستداران محیط‌زیست، کشاورزان و حاشیه‌نشینان هلیل‌رود دوباره پلاکارد به دست شدند و با شعارهای انتقادی برای دفاع از هلیل‌رود و رساندن صدای اعتراضشان به متولیان، در جاده‌های مشرف به این رود زیبا که چشم‌انداز آن به هندوستان کوچک مشهور است، به صف شدند.
*جاموزیان جان داد، گرد و غبار جان گرفت
سالهاست که با تجمعات اعتراضی مقابل تونل فریاد می‌زنند که “هلیل قلب تپنده مردم جنوب است”.
دیگر آمار دفعاتی که به صف شده‌اند از دست شان در رفته است، آنها می‌گویند: هلیل‌رود جان جازموریان و خونی در رگهای سه استان؛ کرمان، سیستان و بلوچستان، هرمزگان و ۱۴ شهرستان است که معیشت شان وابسته به آب هلیل رود و جمعیتی نزدیک به یک میلیون نفر از وجود این رودخانه، نان به سفره خانوارهای شان می‌برند.
این در حالیست که تالاب بین المللی جازموریان چند سالی است که بدلیل ندادن حقابه‌اش، بی‌جان و گرد و غبار از او جان گرفته تا ریه‌های تنفسی چند استان را درگیر کند.
اینکه اعتراضات همچنان در جنوب کرمان ادامه دارد، موضوع تازه‌ای نیست و این اولین طرح آبی این استان هم نیست اما چرایی تدوام مخالفت‌ها به این طرح آبی در جنوب کرمان جای سئوال دارد.‌
*حفاری تونل انتقال آب هلیل رود، ۱۰۰ چشمه را خشکاند
در همین راستا یکی از فعالین مدنی و کنشگر محیط زیست اظهار می‌کند: انتقال آب طبق قانون توزیع عادلانۀ آب و قانون مدنی نادرست است، چرا که در پایین‌دست هلیل‌رود کشاورزان زیادی حقابه بر این رود و دارای اسناد رسمی هستند که به آنان حقابه داده نمی‌شود.
فرود رفعتی اضافه می‌کند: طبق برنامه ریزی‌های وزارت نیرو قرار است تونلی ۳۸ کیلومتری از قلب «سنگ عشق» و از شهرستان رابر حفر شود و به بردسیر برسد که بدون شک این حفاری‌ها از دل کوه به‌معنای نابودی آن است، این در حالیست که راه چشمه‌های کوه مشرف به هلیل رود برای ساخت و سازهای پایین دست قطع کردند و همین اقدامات باعث شد تا با ورود دادستانی و ادامه دار شدن‌ تجمعات عملیات ساخت و ساز طرحی که ارزیابی زیست محیطی هم نداشت، متوقف شود.
فعال زیست محیطی کرمان تصریح می‌کند: افزون بر آن پروژه سد صفا‌رود ( شهیدان امیرتیموری ) هم که بدون مجوز از سازمان محیط زیست با رایزنی سیاسی بودجه دریافت کرده و علیرغم تاکید نامه شماره ۹/۱۰۰/۴۲۵۴۵ مورخ ۹۹/۱۱/۲۹ رییس سازمان محیط زیست مبنی بر جلوگیری از آبیاری سد صفارود ، این سد بصورت شتابزده و در بین دو دولت سیزدهم و چهاردهم آبگیری شده است و نشان دهنده قانون شکنی و زد و بندهای سیاسی است.
*با انتقال آب هلیل رود با هر عنوانی به شدت مخالفیم
مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری جنوب کرمان با ذکر این نکته که برای‌ حفاظت و صیانت از جنگل‌های جنوب کرمان در قالب پویش مردمی کاشت یک میلیارد درخت با شعار “احیای هلیل تا جازموریان” را برجسته کردیم، بیان می‌کند: طبق موارد قانونی و بخشنامه‌های صادره، انتقال آب بین حوزه‌ای ممنوع است چرا که طرح انتقال آب از سرشاخه‌های هلیل رود به شمال کرمان و تاثیر آن بر اکوسیستم منطقه باعث بروز تنش‌های گسترده اجتماعی شده است.
*طبق بخشنامه‌های صادره، انتقال آب بین حوزه‌ای ممنوع است!
قاسم رحیمی نیا با تاکید بر اینکه نحوه انتقال و هدف اصلی از اجرای این پروژه، جای سئوال دارد، اظهار می‌کند: آیا واقعاً قرار است آب به شمال کرمان برسد یا به مصارف دیگر؟
مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری جنوب کرمان با تصریح این موضوع که این اقدام باعث شکنندگی اکوسیستم پایین دست جنوب استان کرمان می‌شود، متذکر می‌شود: فارغ از بحث پروژه انتقال آب سد صفا رود ما به سد جیرفت نیز انتقاد داریم چرا که منطقه جازموریان و حاشیه هلیل رود نیاز به آب سرچشمه‌های سد جیرفت و حتی مناطق رشته کوه بحر آسمان و رشته کوه جبال بارز دارد.
رحیمی نیا، دلیل اصلی پیدایش پوشش‌های گیاهی پایین دست جازموریان و هلیل‌رود را وجود رشته کوه‌های بحر‌آسمان و جبال بارز می‌داند و بیان می کند: اگر آب و برف این رشته کوهها نبود چنین پوششی به وجود نمی آمد و در حال حاضر هم حیات و ممات این سبزینگی وابستگی شدید به سرچشمه‌های هلیل رود،بحر آسمان و جمال بارز دارد، چنانچه حقابه رعایت نشود و به‌موقع آبی از هلیل رود جاری نشود باید منتظر نابودی پوشش‌های جنگی مناطق یادشده در جنوب کرمان باشیم.
او تصریح می‌کند: ما با طرح انتقال آب از سرشاخه‌های هلیل رود با هر عنوانی به شدت مخالفیم‌ و بارها نیز مخالفتمان را از منظر علمی اعلام کرده‌ایم.
*حیات گونه‌های گیاهی و جانوری جنوب کرمان وابسته به هلیل رود
به گفته این مقام مسئول، بیشتر پوشش‌های درختی و جنگلی جنوب کرمان در حاشیه هلیل رود و جازموریان است که بالغ بر ۲۲۲ هزار هکتار جنگل طبیعی و اراضی جنوب کرمان را احاطه کرده و فقط در منطقه بحر آسمان گونه‌های سردسیری بنه، بادام، اورس و در پایین دست نیز گونه‌های اصلی کهور، کُنار و پده وجود دارد که از گونه‌های گیاهی و در اولویت جنوب استان کرمان و حیات‌شان وابسته به آب هلیل رود است.
رحیمی نیا با ابراز تاسف از تشنگی گونه‌های یاد شده به دلیل‌ خشکی شدید منطقه اعلام می‌کند که آفات و امراض شدیدی در جنگل‌های مناطق بالادست و پایین دست جنوب کرمان به دلیل کمبود آب پدید آمده که تاثیرات زیادی بر اکوسیستم منطقه گذاشته است‌.
او عامل اصلی خشکیدگی ۱۵۵ هزار هکتار مراتع حاشیه هلیل رود بعنوان اصلی‌ترین پهنه و سرشاخه‌ای که وارد مرتع جازموریان می‌شود را هلیل‌رود عنوان می‌کند و می‌گوید: اگر واقعا موضوع انتقال آب هلیل رود اتفاق بیفتد باید منتظر تبعات زیست محیطی وحشتناکی باشیم‌.
تاثیرگذاری مستقیم اجرای انتقال آب هلیل رود بر فون و فلور جنوب کرمان
مدیر‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری جنوب‌کرمان این را هم اضافه می‌کند که فارغ از گونه‌های گیاهی، گونه‌های جانوری جنوب کرمان نیز با انتقال آب هلیل رود در معرض آسیب شدید قرار خواهند گرفت و مرغ جیرفتی که به‌عنوان گونه بومی منطقه جیرفت و جنوب کرمان است که در زیر اشکوب جنگل‌های حاشیه هلیل‌رود زادآوری و تخم‌گذاری می‌کنند نیز از بین خواهد رفت و این پروژه آبی بدون شک فون و فلور منطقه را تحت تاثیر قرار می دهد.
رحیمی‌نیا با بیان اینکه سازمان منابع آب هیچ‌گونه مجوز و موافقت ارزیابی وضعیت پوشش‌های گیاهی از اداره کل منابع طبیعی آبخیزداری جنوب کرمان در دوره مسئولیت ۲ساله وی نخواسته و دریافت نکرده ادامه می‌دهد: جالب اینکه سازمان آب اگر بخواهد مجوز برداشت شن هم از بستر رودخانه بگیرد حتما با سازمان صمت وارد رایزنی می‌شود و از منابع طبیعی مجوزهای لازم را می‌گیرد، اما برای انتقال آب هلیل‌رود که حیات و ممات مردم منطقه جنوب‌کرمان، پوشش گیاهی، جانوری که به آب این رود وابسته است، هیچ‌گونه استعلامی نمی‌گیرد.