معاون بهداشتی علوم پزشکی کرمان: قلیان یکی از دلایل افزایش سرطان در جامعه است
قلیان میوهای دلیل افزایش سرطان
کافی ست به پارکها و مراکز تفریحی کرمان سری بزنید به سادگی می توان در اکثر پارک های بزرگ کرمان از جمله بوستان جنگلی، بوستان پردیسان و حتی هفت باغ و رستوران های مناطق گردشگری از جمله ماهان، ده بالا، کوهپایه و جوپار مراکزی را مشاهده کنید که به صورت ویژه فقط قلیان اجاره می دهند و محل استعمال آن نیز در پارکها و مکانهای عمومی است. این اماکن جدا از دهها واحد صنفی هستند که در سطح شهر کرمان قلیان عرضه می کنند.
هر چند در سال های گذشته شورای سلامت استان کرمان دغدغه بیشتری در خصوص جلوگیری از عرضه قلیان در مکانهای عمومی داشت اما این روزها کمتر نگرانی در این زمینه وجود دارد و متاسفانه استفاده قلیان در بین دختران و زنان نیز در اماکن عمومی افزایش یافته است.
هر چند دغدغه مندی را می توان در مصاحبه های مسئولان دانشگاه علوم پزشکی مشاهده کرد اما چون این اداره اهرم اجرایی ندارد و مهار گسترش مصرف قلیان نیاز به همپوشانی دستگاه های مختلف دارد صدای این مرکز علمی به گوش نمی رسد.
تجارت غیر قانونی تنباکوی میوه ای
طبق گزارش ها سالانه بین ۲۰ تا ۳۰ هزار تن انواع تنباکو به خصوص تنباکوی میوه ای وارد کشور میشود که بخش اعظم آن به صورت قاچاق می باشد، ضمن اینکه طبق اعلام منابع پزشکی این تنباکوها در مراکز غیر قانونی تولید و دارای سمومی است که می تواند سلامت قشر جوان را با چالش جدی مواجه کند.
عرضه قلیان در مراکزی که اصولا چنین کاربری نیز برای آنها تعریف نشده است یکی از نگرانی های جدی است.
رستورانها، سوپرمارکتهای نزدیک اماکن عمومی و چایخانه ها به مرکز تجمع جوانانی تبدیل می شوند که در خلاء برنامه ریزی مناسب برای اوقات فراغت خود را در دود قلیان غرق می کنند. نکته جالب اینکه بخش اعظم سال جاری اداره کل ورزش و جوانان استان که نقش تاثیر گذاری در برنامه ریزی برای غنی سازی اوقات فراغت جوانان دارد فاقد مدیریت بوده است.
اما تجارت واردات و تولید و عرضه تنباکوی میوه ای آنقدر پر درآمد است که علیرغم دغدغه های کارشناسان بهداشت و درمان در سکوت و زیر پوست شهر در حال گسترش می باشد.
نکته جالب توجه اینکه اکثر این تنباکوها که به سادگی در سوپر مارکت های کرمان با قیمت بسیار اندک عرضه می شوند نام عربی دارند که می توان به مارکهای «الواحه، المزایا، الشرق و الحمرا، النخل، الفاخر» اشاره کرد که مبداء اکثر این تنباکو ها قبل از ارسال به ایران کشور امارات است و سود جویان از آن سوی آب بازار خود را در ایران جستجو می کنند.
تقریبا در اکثر محله های شهر کرمان می توان مغازه های فروش قلیان های رنگارنگ را مشاهده کرد، همچنین مغازه های متعدد زغالفروشی نیز در دسترس جوانان است و هر کدام نیز درآمد مطلوبی در اکثر ایام سال دارند.
سودجویان سلامت جوانان
را قربانی می کنند
یکی از فروشندگان قلیان می گوید: مصرف قلیان در بین نسل جوان طرفداران زیادی دارد و دختر و پسر و سن سال آنها هم در این امر بی تاثیر است، خانواده ها هم آنقدر که در زمینه کشیدن سیگار حساسیت دارند؛ در خصوص مصرف قلیان بین جوانان آگاهی ندارند به همین دلیل تصور می کنند یک تفریح سالم است.
محمد می گوید: در این مغازه در کنار فروش قلیان اقلام دیگر از جمله تنباکو، زغال و بخشهای دیگر قلیان که به مرور زمان خراب می شوند فروخته می شود و درآمد روزانه من حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار تومان است.
این فروشنده قلیان می گوید: مشتریان ما اکثرا افرادی هستند که در خانه قلیان می کشند اما چایخانه ها و قلیانخانه ها درآمد بسیار بیشتری دارند، یک قلیان حدود ۵۰ هزار تومان قیمت دارد و نرخ یک بسته تنباکو ۲ تا ۵ هزار تومان است که برای حدود ۱۰ بار مصرف کافی است، زغال هم قیمت زیادی ندارد اما به ازای هر بار استعمال قلیان بین ۲۵ تا ۴۰ هزار تومان بسته به مکانی که مراجعه می کنید هزینه دریافت می شود.
وارد یکی از چایخانه های کرمان می شوم، برخلاف نامش اثری از چای نیست، جلوی اکثر مشتریان این چایخانه قلیانی بزرگ قرار دارد و دود فضای این چایخانه را گرفته است.
بر سر در چایخانه اما تابلویی بزرگ زده شده که طبق نوشته های روی آن باید ساندویچ، پیتزا و غذای گرم و چای به مشتریان عرضه کند.
حلقه های دور از جمع های چند نفره جوانان بر روی تخت ها بالا می رود، همسایه ها می گویند تا نیمه شب این چایخانه فعال است و مشتری فراوانی هم دارد. در حالی سلامت و اوقات فراغت جوانان در این مکانها دود می شود که سودش به جیب وارد کنندگان و عرضه کنندگان قلیان می رود.
قلیان از سیگار مضرتر است
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کرمان میگوید: بدون شک قلیان و سیگار دروازه ورود جوانان به سمت مواد مخدر هستند و خانوادهها باید به این نکته توجه کنند که قلیان بسیار مضرتر از سیگار است.
سیدوحید احمدی طباطبایی می افزاید: هم اکنون مصرف قلیان به یک معضل جدی اجتماعی و بهداشتی در جامعه تبدیل شده و از همه دستگاه های و افرادی که می توانند در زمینه کاهش مصرف قلیان تاثیرگذار باشند می خواهیم رسالت خود را انجام دهند.
وی با تاکید بر لزوم انجام طرح های دائمی و جمعی برای مقابله با عرضه قلیان گفت: در کنار دستگاههای مختلف این مردم هستند که باید بدانند فرزندانشان با مصرف قلیان به سمت انواع بیماری ها و مخاطرات اجتماعی گام برمی دارند.
طباطبایی بیان کرد: عرضه قلیان در مکان های عمومی باید متوقف شود و در این زمینه اصناف، اتحادیه ها، نیروی انتظامی، دادگستری باید همکاری داشته باشند.
قلیان عامل انتقال سل و هپاتیت
وی با اشاره به وجود صدها نوع سم و مواد مضر در تنباکوهای میوه ای گفت: این مردم هستند که باید به صورت جدی ورود کنند و ضمن بالا بردن آگاهی های خود اجازه ندهد فرزندانشان به سمت مصرف قلیان گام بردارند و در کنار آن مسوولان نیز باید دغدغه داشته باشند.
وی با اشاره به سرطان زا بودن بسیاری از مواد موجود در قلیان ها بیان کرد: یکی از دلایل شیوع سرطان افزایش مصرف همین قلیان ها در جامعه است.
وی تاکید کرد: قلیان پنجره ای است که راه ورود مواد مخدر را به خانه ها باز می کند.
طباطبایی با اشاره به مصرف قلیان در بین زنان و کاهش سن مصرف قلیان گفت: مردم باید بدانند که نباید سلامت خود را بازیچه دست عده ای سودجو کنند که هیچ توجهی به سلامت مردم ندارند. وی با اشاره به مصرف مشترک قلیان در چایخانه ها گفت: نوع مصرف قلیان زمینه برای شیوع بیماریهای مختلف از جمله سل و هپاتیت را فراهم می کند.
وی گفت: مردم تصور می کنند با تعویض سر شلنگ و یا شلنگ قلیان می توانند از بروز بیماری جلوگیری کنند در حالیکه این بخش از قلیان فقط موجب شیوع ۱۵ درصد از بیماریها است و ۸۵ درصد دیگر به مخزن آب مربوط است.
تابستان سال ۹۸ گذشت و چایخانه های کرمان بدون دردسر اوقات فراغت بسیاری از جوانان را دود کردند و سوال اینجاست چرا در این مدت اقدامی موثر برای محدود کردن استعمال قلیان در کرمان انجام نشد.