میخواهند جشنواره موسیقی نواحی را از کرمان ببرند
این قصه گویی سر پایان ندارد! کرمان که بنیانگذار این جشنواره است،با وجود اینکه در هر سال برای برگزاری آن سنگ تمام میگذارد اما هربار، با پایان هر دوره از این رویداد موسیقاییِ پرطرفدار، از سوی وزارت ارشاد اعلام میشود که این جشنواره باید از کرمان برود.
در شبکههای اجتماعی اما اعتراضات زیادی به بردن جشنواره از کرمان در حال طرح است و حتی کرمانیها در حال امضای الکترونیک یک درخواست هستند تا مانع از این اقدام شوند. سورج یاسایی، رئیس انجمن موسیقی کرمان با انتقاد از این رویهی وزارت ارشاد و اذعان به اینکه از این همه خوف و رجایبردن و ماندن جشنواره خسته شدهاند، پیشنهاد میکند که کرمان که سیزده دوره از این جشنواره را با کیفیت بالایی برگزار کرده، اینبار، برای سال 1400 جشنواره موسیقی نواحی کرمان را برگزار کند، بهجای جشنواره موسیقی نواحی ملی.صحبت از جشنوارهای 13 ساله در استانی است که با فقر برنامههای فرهنگی و هنری بهویژه در حوزهی موسیقی مواجه است.
آقای یاسایی،رئیس انجمن موسیقی این خبر که میزبانی جشنواره موسیقی نواحی از کرمان گرفته شده، صحت دارد؟
شواهد و قرائن نشاندهنده این موضوع است اما رسما هنوز اعلام نشده است.حدود دو ماه پیش برای انجمن موسیقی کرمان بهعنوان شعبهای از انجمن ایران،نامهای ارسال شد که آییننامه تغییر ساختار انجمنها به موسسات فرهنگیهنری بود.همزمان در تهران انجمن موسسات فرهنگی و هنری شکل گرفت که رئیس آن، رئیس بنیاد رودکی معرفی شد.دو سال پیش،صحبت بر این بود که انجمنهای هنری تجمیع شده و زیر مجموعه بنیاد رودکی قرار گیرند. آن زمان،جامعه موسیقی و تئاتر بهشدت مخالفت کردند و آن طرح متوقف شد اما اکنون گویا مجدد همان طرح در حال اجراست.همان زمان من در مخالفت با این اقدام وزارت ارشاد،گفتوگوهایی انجام دادم.دفتر موسیقی به صحبت من پاسخ داد که سراسر هم اشکال داشت چرا که به یک آییننامه بهعنوان قانون استناد میکردند در حالیکه ما قانون بالادستی داریم که باید ملاکعمل قرارگیرد.من پاسخ این اظهارات را هم دادم و منتظر ادامه گفتوگو از طرف دفتر موسیقی بودم اما فردای آن روز،شورای سیاستگذاری و دبیر جشنواره نواحی را معرفی کردند؛در حالیکه هرسال، دبیر جشنواره از سوی دفتر موسیقی به معاونت هنری پیشنهاد و معرفی میشد اما شورای سیاستگذاری با هماهنگی استان شکل میگرفت؛معنای کاری که امسال کردند این است که تصمیم دارند جشنواره در کرمان نباشد.با ارشاد کرمان تماس گرفتم و گفتند این اتفاق دارد رخ میدهد و ظاهرا از وزارت ارشاد خواستند با استاندار محترم دراینباره صحبت کنند که امکان آن فراهم نشده است.سالهاست که مدام میگویند جشنواره را میخواهند از کرمان ببرند.انگار جشنواره یک امتیاز مثبت است که وزارتخانه به ما داده و هر سال هم تهدید میکند که میخواهند آن را ببرند در حالیکه این رویداد از کرمان شروع شده است. در همین دو دوره اخیر، بیشترین استقبال و بیشترین اجرا و بیشترین ساعت ضبط استودیویی را داشتیم.ضمن اینکه 70 درصد بودجه جشنواره را هم کرمان و تنها 30درصد آن را وزارتخانه داده است. همین 30 درصد را هم بهصورت بودجه و پول به کرمان ندادند.
پس چهطور پرداخت شده است؟
مثلا میگفتند این تعداد خبرنگار باید از تهران در مراسم حضور داشته باشند.ما مخالف بودیم و اعلام میکردیم که در کرمان،خبرنگار داریم و خبرگزاریها در کرمان نمایندگی دارند اما نمیپذیرفتند.هزینه رفتوآمد این خبرنگاران را وزارتخانه پرداخت میکرد و همچنین،میهمانانی که خودشان دعوت میکردند و دستمزد دبیر و هیاتی که همراه دبیر بودند را وزارتخانه پرداخت میکرد و اینطور نبود که مثلا بگویند از 100میلیون تومان هزینه جشنواره،این 30میلیون سهم ماست. پولی به کرمان داده نشد و خودشان تصمیم گرفتند چهطور هزینه کنند.سال گذشته که کرونا بود، 100درصد بودجه جشنواره را کرمان پرداخت کرد. ولی کرمان نیست که تصمیم میگیرد چه اتفاقی بیفتد ولی باید پاسخگویی میکرد.مثلا،قبل از کرونا،محور جشنواره منظومهخوانی بود و گروههایی دعوت میشدند.بعد از جشنواره،از برخی استانها با دبیرخانه کرمان تماس میگرفتند که چرا فلان گروه را دعوت کردید و فلان گروه را به جشنواره نیاوردید؛از انجمن آن استانها پیگیری میکردیم و متوجه میشدیم اغلب این اعتراضات درست است. ولی ما باید جواب این انتقادات و اعتراضات را میدادیم و فشار زیادی روی ما بود در حالیکه تصمیمگیرنده هم نبودیم. یا خود ما اصرار داشتیم در کنار منظومهخوانان،برای اجراهای عمومی،گروههایی مثل رقص کردستان یا آذربایجان حتما باشند.ولی مثلا گروهی از رقصآذربایجان میآمد که رقصمدرن انجام میداد در حالیکه یکی از اهداف جشنواره اساسا حفظ جشنواره موسیقی نواحی است. یا اختتامیه جشنواره را شش ساعته برنامهریزی میکردند در حالیکه گروههای تخصصی منظومهخوان در مراسم حضور داشتند،گروهی آوردند آهنگی از آقای آغاسی را تا آخر خواند یا گروه بعدی از آقای احمد آزاد خواند. برای اجراها همیشه مشکل داشتیم چون دخالت میکردند؛ دبیر جشنواره نظرش این بود که افرادی هستند به گروهها میگویند چه مقامهایی و در چه زمانی اجرا کنند.ما این اشکالات را منعکس کردیم و به اداره کل استان هم گفتیم اینکه 100درصد بودجه جشنواره را بدهید،در استان کسانی مثل دکترعسکری، آقای فواد توحیدی و آقای ارجمند را داریم،از دیگر استانها هم که میتوانیم کمک بگیریم؛چرا در هیچ سیاستی نباید نقش نداشته باشیم؟ گفتند جشنواره به هر حال متعلق به وزارتخانه است.سال بعد، باز هم انتقادات را مطرح کرده بودیم،خود آقایان در اختتامیه حضور داشتند و دیدند برخی اجراها اسباب خجالت است ولی تغییری در رویهها برگزار نشد و همان ایرادات تکرار شد و الان هم که اعلام کردند جشنواره از کرمان میرود؛ احساس ما این است دارند گروکشی و خودزنی میکنند. وقتی کرمان 100درصد بودجه را میتواند تامین کند؛چرا جشنوارهای به نام خود کرمان برگزار نشود؟ما میتوانیم جشنواره موسیقی نواحی کرمان 1400 را داشته باشیم. 13دوره جشنواره را در مدت 20 سال در کرمان برگزار کردیم و همه هنرمندان نواحی آن را به نام کرمان میشناسند و تقریبا از همین روزها به بعد از ما درباره جشنواره جدید پرسوجو میکنند؛ با وجود اینکه این جشنواره اینطور جا افتاده، ولی وزارتخانه انگار لج و لجبازی دارد و از نظر من،خودزنی میکنند.میخواهند جشنواره را مثلا به بوشهر ببرند؛ کمپانیهایی هم میخواهند حمایت کنند،چه هدفی از این کار دارند؟میخواهند کار فرهنگی بکنند؟چرا جشنوارهای جدید تعریف نمیکنند و میآیند این جشنواره که برند شده را زمین بزنند؟ اگر اداره ارشاد همراهی کند که خیلی بهتر است، اگر همراهی نکند،دوستان موزیسین حتما کمک میکنند جشنواره نواحی کرمان را در سال 1400 برگزار کنند، آن جشنواره را هم وزارت ارشاد تصمیم بگیرد و در هر استانی میخواهد برگزار کند؛ قطعا آنها بودجههای کلانی دارند و ما نداریم ولی بعد از اجرا،بیایند کیفیت هر دو را ارزیابی کنند ببینند کدامیک موفق بوده است.
ابتدای صحبتتان اشاره به تغییر ساختار انجمن موسیقی و در ادامه، معرفی شورای سیاستگذاری جشنواره داشتید. در واقع، انجمن را بلاتکلیف کردهاند و بعد در این بلاتکلیفی، شورا را تشکیل دادهاند؟
هر سال،مدیریت اجرایی جشنوارههای مختلف اعم از نواحی،جوان و فجر با انجمن موسیقیایران بود. آن دو جشنواره که در تهران برگزار میشد را انجمن ایران مستقیما و جشنواره نواحی را ما در کرمان پیش میبردیم.امسال بر سر مسائل و بحثهایی که پیش آمد،آقای ثابتنیا از انجمن موسیقی ایران استعفا کردند و دو،سه روزی است که فردی بهنام آقای نیکنام را بهعنوان مدیرعامل انجمن معرفی کردهاند؛من ایشان را نمیشناسم ولی پرسوجو کردم، بسیار انسان شریفی هستند منتها در حوزهی موسیقی اصلا فعالیتی نکردهاند.در این یک ماه که انجمن ایران بلاتکلیف بود و رئیس نداشت حتی تصمیم داشتند جشنواره موسیقیجوان را هم تبدیل کنند؛در این جشنواره شخصیتهایی مثل آقای علیزاده و دیگر استادان مطرح موسیقی کشور در هر سالی آن را قضاوت میکنند،یک ماه اجراهای آن طول میکشد و در تمام سازها از نواحی تا ایرانی و کلاسیک؛گاهی در سه و یا چهار رده سنی برگزار میشود. جشنوارهای سنگین و تخصصی است و به همین دلیل، نمیتوانستند خیلی روی آن مانور بدهند برای همین، تصمیم به تبدیل آن داشتند که آقای علیزاده ورود کردند و نگذاشتند. زمانی که آقای دکتر فدائی از استانداری تشریف بردند و دکتر زینیوند تشریف آوردند، جشنوارهی سیزدهم در حال برگزاری بود اما دیدیم که از لحاظ تامین بودجه، توافقی که صورت گرفته، پیش نمیرود و با مشکل مواجهایم. از آقایان خواهش کردیم با استاندار جدید صحبت کنند که ببینیم تکلیف چه میشود که اتفاق نیفتاد. ما صورتجلسهای با امضای آقای دکتر فدائی استاندار سابق و آقای دکتر حسینی معاون محترم وزیر داشتیم که علاوه اینکه جشنواره موسیقی نواحی در کرمان بماند، جشنوارهی موسیقی کلاسیک را هم در کرمان شروع کنیم. اما ناگهان باخبر شدیم که جشنواره موسیقی کلاسیک در بوشهر اجرا میشود. صحبت کردیم گفتند آقای دکتر حسینی از وزارتخانه هرچه تلاش کرده؛ نتوانسته با استاندار کرمان صحبت کند.
اگر واقعا میخواهند جشنواره را از کرمان ببرند؛این کار را انجام بدهند.ما در این خوف و رجا مستهلک شدیم.تمام انرژی ما صرف این میشود که جشنواره میرود؟میماند؟ درحالیکه برگزارکنندگان در کرمان برای آن صادقانه زحمت میکشند.اما نه سیاستگذاری و نه انتخاب گروهها و نه شیوه کار با ماست و در تمام حوزههای اجرایی هم دخالت میشود.حالا کرمان که جشنواره موسیقی نواحی را 13 سال برگزار کرده و فقط هم برگزار کرده و مدیریت نکرده است را خودش برگزار کند؛آقایان هم جشنوارهای که از آنِ ماست را هرجا میخواهند ببرند، ببرند.