مرگ برای همسایه نیست

خطر عادی انگاری کرونا

مرگ برای همسایه نیست

 یک رفتارشناس می‌گوید: خیزش موج‌های دوم تا چهارم کرونا نتیجه عادی‌انگاری است. البته با وجود نگرانی‌های نظام سلامت، مسیر سفر، ترددهای شهری و تشکیل دورهمی‌های خانوادگی باز بود و خود الگویی برای عادی‌انگاری شد.همزمان با هشدارها نسبت به روند عادی‌انگاری کرونا در کشور و ورود کشور به موج چهارم کووید-۱۹، آمار مبتلایان و بستری شدگان ویروس کرونا افزایش قابل‌توجهی پیدا کرده است.این روزها بیماری کرونا بر کل نقشه کشور سایه انداخته، به‌طوری که بیشتر شهرها به رنگ نارنجی و قرمز کرونایی درآمده‌اند، اما با این حال هنوز برخی مرگ را برای همسایه می‌دانند و بعد از یک‌سال و اندی از شیوع بیماری سعی دارند جان خود و دیگران را با رعایت نکردن شیوه‌نامه‌های بهداشتی به خطر بیندازند.

در این میان به تازگی بابک دین‌پرست دبیر قرارگاه ستاد ملی مقابله با کرونا با تاکید بر اینکه عادی‌انگاری بیماری عامل موثر در افزایش شهرهای قرمز در کشور بوده است، گفته: «طبق آخرین گزارش‌ها، میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی به عددی در حدود ۵۸ درصد رسیده؛ عادی‌انگاری عامل افزایش شهرهای قرمز بوده است».

چرایی افزایش شهرهای قرمز

به گفته دین‌پرست، شرایط بیماری در کشور در شرایط نامناسبی قرار دارد و در شرایط پیش رو باید با بسیج همه امکانات و البته همراهی مردم به‌صورت رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی بر موج چهارم بیماری غلبه کنیم.

وی با بیان اینکه برای مهار موج چهارم بیماری کرونا راهی جز هماهنگی و هم‌افزایی ظرفیت‌ها در کشور نیست، گفت: براساس تجربه، مکانیسم کارآمد و عملیاتی در مهار بیماری منحوس کرونا، رعایت دستورالعمل‌ها و پروتکل‌های بهداشتی است و باید میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی از وضعیت کنونی ۵۸ درصد به بالای ۹۰ درصد برسد.از دیگر سو با وجود اخطارها و هشدارهای جدی متخصصان حوزه بهداشت، برخی از افراد جامعه قانون‌گریزی می‌کنند و پروتکل‌ها و محدودیت‌ها را نادیده می‌گیرند، این مساله هم از سوی مردم و هم از طرف مسئولان دائماً مورد انتقاد است و معتقدند که برای عبور از بحران ملی کرونا نیاز به مشارکت همگانی است اما قدم خاصی در این زمینه برداشته نمی‌شود.

خیزش موج‌های دوم تا چهارم کرونا نتیجه عادی‌انگاری

در ارتباط با این موضوع مجید ابهری رفتارشناس و آسیب‌شناس ‌اجتماعی به ایرناپلاس گفت: نکته‌ای که در ابتدا باید به آن تاکید کنم این است که دلیل اصلی خیزش موج‌های دوم تا چهارم کرونا نتیجه عادی‌انگاری شرایط بود. البته مسئولان با وجود نگرانی‌های نظام سلامت، مسیر سفر، ترددهای شهری و تشکیل دورهمی‌های خانوادگی را باز گذاشتند و خود الگویی برای عادی‌انگاری شدند. عادی‌انگاری کرونا موج‌های بعدی را به دنبال دارد. در شرایط کنونی نیز رعایت پروتکل‌های بهداشتی یک اولویت مهم به شمار می‌رود. امروز مردم باید فارغ از توجه به رنگ‌بندی‌ها، رعایت پروتکل‌های بهداشتی را در اولویت قرار دهند.

ابهری ادامه داد: از آغاز شیوع کرونا تا کنون متأسفانه مردم پیام‌های متفاوت و گاه متناقضی از سوی مسئولان دریافت کرده‌اند، تصمیم‌گیری‌های دیرهنگام هم سبب شد تا جامعه به سمت عادی‌انگاری سوق داده شود. پیش از عید نوروز صحبت‌هایی مطرح شد، مبنی بر اینکه ویروس انگلیسی خطرناک است و از عراق وارد خوزستان شده، اما متناسب با هشدارهایی که متخصصان می‌دادند، تصمیم‌های به‌موقع گرفته نشد. برای متخصصان امر روشن بود که شیوع بیماری در ایام تعطیلات عید می‌تواند نگران‌کننده باشد و باید تصمیم‌های جدی، به‌موقع و محکم‌تری برای منع تردد گرفته می‌شد اما نشد.

رسانه خطر عادی‌سازی را جدی بگیرد

این رفتارشناس ‌افزود: یک موضوع بسیار مهم باید مورد تأکید همواره صداوسیما و رسانه‌ها باشد و آن خطر عادی‌انگاری است. هر زمانی حس کنیم که مساله تمام شده و مشکلی نیست، بلافاصله عادی‌انگاری شروع شود اما اکنون باید سخت‌ترین محدودیت‌ها اعمال شود.

در این مدت هر وقت ازدحام، تردد و اجتماعات بدون مراعات پروتکل‌های بهداشتی زیاد شد، بلافاصله با پیک مواجه شدیم. باید در مورد پروتکل‌های بهداشتی سختگیری بیشتری وجود داشته باشد بویژه اینکه این بیماری، تنها بحث پزشکی نیست، بلکه پیامدهای اقتصادی، فرهنگی،  اجتماعی دارد که روح و روان جامعه را نیز تحت تاثیر قرار داده است.به گفته وی، در حال حاضر بیماری کرونا باعث رشد اقتصادی منفی در دنیا شده و ضربه‌های شدیدی به اقتصاد کشورها وارد کرده است. اتفاقی عجیب و بی‌سابقه که کمتر موردی مشابه آن در تاریخ وجود دارد.

تمهیدات اجرایی جدی گرفته شود

ابهری معتقد است وقتی تصمیمی گرفته می‌شود که به مدت ۱۰ روز باید همه جا تعطیل باشد و این امر به قانون تبدیل می‌شود، طبعاً هم باید اجرا شود.متأسفانه در کشور ما و در میان شهروندان بی‌توجهی به قانون زیاد است، همان‌طور که در مورد قوانین راهنمایی و رانندگی می‌بینیم، تا وقتی که برخوردها جدی نشود، بسیاری از مردم خود را ملزم به رعایت قانون نمی‌دانند. در این مورد هم باید تمهیدات اجرایی جدی گرفته شود.وی ادامه داد: سؤال اینجاست که آیا دستگاه‌های اجرایی برای اعمال قانون تعطیلی ۱۰ روزه آماده شده‌اند؟ وقتی که دستگاه‌های اجرایی آماده نباشند، نباید از مردم یک جامعه انتظار پیروی کامل از قانون و به دست آوردن نتیجه لازم را داشته باشیم.این آسیب‌شناس ادامه داد: تا وقتی که ناهماهنگی‌های مدیریت بحران برطرف نشود، موضوعی که به عنوان بحران ملی، همه جامعه را درگیر کرده، حل نخواهد شد؛ به طور قطع اراده‌ای منسجم برای دنبال کردن راه‌های مقابله با کرونا و محدود کردن آن باید وجود داشته باشد. اگر این اتفاق نیفتد، باید منتظر امواج بعدی هم باشیم، در عین ‌حال مهار موج فعلی هم دشوارتر می‌شود.

نباید ناهماهنگی‌ها به نقطه‌ای برسد که یک وزیر مسئول بیاید و اعلام استیصال کند، در این شرایط همه ارکان حاکمیت، ستاد مدیریت بحران و دستگاه‌های مجری باید با یکدیگر کاملاً هماهنگ‌ باشند و با این مشکل و بحران بزرگ اجتماعی برخورد سیاسی نکنند.

بازدید میدانی و بررسی دقیق وضعیت رعایت پروتکل‌ها

ابهری تاکید کرد: بررسی و ارائه تحلیلی از آثار مثبت و منفی اعمال محدودیت‌های تردد بین شهری و شبانه از سوی دستگاه‌های اجرایی و متولی این طرح در استان‌ها لازم است. نوع محدودیت‌هایی که صورت می‌گیرد براساس رنگ‌بندی کرونایی و مطابق با دستورالعمل‌هاست و اگر شهرستانی نیاز به دستورالعمل دیگری دارد باید پیشنهاد خود را ارائه دهد تا در مورد آن تصمیم‌گیری شود.وی افزود: برای اینکه بتوانیم در این زمینه عملکرد قابل قبولی داشته باشیم، باید با دید دو ماهه، اقدامات لازم توسط دستگاه‌هایی که جامعه هدف آن هستند، صورت گیرد. همچنین بازدید میدانی و بررسی دقیق وضعیت رعایت پروتکل‌ها و تطابق آن با گزارش‌های اعلامی انجام شود تا سطح رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی با نظارت دقیق و اتخاذ سازوکار مناسب ارتقا یابد زیرا کاهش میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی افزایش تصاعدی آمار مبتلایان را به همراه خواهد داشت.