آخرین نفس‌های تجارت پسته در کرمان

آخرین  نفس‌های تجارت پسته در کرمان

 تعهدات ارزی 90درصد تجار را به سمت استفاده از کارت‌های یک بار مصرف راند

مرضیه قاضی‌زاده | کاغذ وطن

گزارش

 کاهش 50 درصدی تولید پسته، قیمت پسته را تا بالای 200هزار تومان در بازار داخلی رسانده. واریته فندقی که تا اردیبهشت ماه بین 130 تا 140 هزار تومان معامله می شد هم حالا به 200 هزار تومان رسیده. سایر واریته‌ها اما قیمت بالاتری داشته و تا کیلویی 250 هزار تومان رسیده‌اند. این کاهش برداشت دو اتفاق را در بازار داخلی رقم زده؛ اولا کرمانی که جایگاه اول تولید پسته را به خود اختصاص داده بود حالا جایگاهش متزلزل شده و دوما با کاهش حجم پسته زمینه افزایش قیمت فراهم شده. بازار خارجی اما همچنان چشم انتظار نرخ گذاری پسته آمریکا است. قیمت دلاری پسته ایران روی 7 الی 7 و نیم دلار است و فعالان این بازار نسبت به تداوم این وضعیت خوش بین‌اند، هر چند که احتمال ریزش قیمت به واسطه نفوذ کارت‌های یک بار مصرف در عرصه تجارت وجود دارد. حال آنکه به گفته رییس هیات مدیره انجمن پسته ایران 90 درصد صادرات پسته از طریق کارت‌های بازرگانی یک بار مصرف یا اجاره ای است.

 بررسی‌ها انجمن پسته ایران حاکی از برداشت 150 تن پسته از کل کشور است. سال قبل اما این رقم حدود 220 هزار تن بود. در کل کشور 32درصد از محصول تولیدی پسته کاهش داشته اما در استان کرمان این کاهش بیشتر هم بوده است. مجید فصیحی هرندی، فرماندار رفسنجان 18 مرداد ماه از کاهش 50 درصدی محصول پسته در رفسنجان خبر داده بود. به گفته او بیشترین میزان خسارت وارده ناشی از سرمازدگی به محصول پسته در شهرستان رفسنجان در منطقه کبوترخان، نوق، بهرمان، اسماعیل آباد و جوادیه فالح وارد شده است. 

سرما 55 درصد پسته رفسنجان را از دور خارج کرد

سرمازدگی به بیش از ۵۵ درصد باغ‌های پسته آن هم از نوع رقم فندقی این منطقه خسارت زده است. به گفته محمد علی انجم شعاع، عضو هیات مدیره انجمن پسته ایران برداشت پسته در استان کرمان از 100 هزار تن به 50 هزار تن رسیده است. با این حال افزایش برداشت پسته در دو استان خراسان رضوی و جنوبی این کاهش را جبران کرده. استانی که به اعتقاد فعالان بازار پسته تا چند سال دیگر جای کرمان را خواهد گرفت. انجم شعاع به «کاغذ وطن» می‌گوید: «سطح زیر کشت باغات پسته در خراسان سال به سال افزایش پیدا میکند و امسال برداشت پسته این استان به 50 هزار تن رسیده است. این امر بدیهی است که در بلندمدت این استان جای کرمان را در تولید پسته بگیرد، اما به هر حال این مورد برای انجمن پسته چندان مسئله با اهمیتی نیست چون نکته مهم حفظ جایگاه ایران در پسته است.»

ایران 32 درصد از محصولش را از دست داده امسال 70 هزار تن محصول کمتری برای عرضه به بازار های جهانی خواهد داشت. مسئله ای که یکی از فاکتورهای تعیین قیمت در بازار جهانی است و حتی می‌تواند جایگاه ما را دربین سایر رقبا متزلزل کند.

با این حال انجم شعاع معتقد است که تا حدی افزایش سطح برداشت خراسان این موضوع را پوشش داده و در کنار آن تجا رهم قرارداد بلندمدتی نداشتند:« تجار ما برخلاف آمریکا قراردادهای بلندمدتی ندارند که به واسطه این کاهش تولید دچار ضرر و زیان شوند و تعهدات آن به مشکل بخورد.»

پسته ایران در سال گذشته تا مرز 5.5دلار هم ریزش داشت. 2.5تا 3دلار اختلاف قیمت با پسته آمریکا که به نوبه خود یک آبروریزی بزرگ در بازار پسته ایران بود که حاکی از بی برنامگی در شیوه عرضه بود. محمد صالحی، رئیس هیات مدیره انجمن پسته ایران تیر ماه درباره علت اختلاف قیمت شدید پسته ایران و آمریکا گفته بود:‌«ما خیلی تلاش کردیم که با همکاران هماهنگ باشیم و قیمت‌ها را  در خارج ثابت کنیم ولی متاسفانه دلار هر روز بالا می‌رود، در همین مدتی که دلار 16هزار و خورده‌ای بود یک هماهنگی وسیعی کردیم بین همکاران صادر کننده که قیمت را پایین تر ندهند ولی از طرفی ارائه جنس زیاد بود و دلار هم باز بالا رفت و برای صادرکننده اقتصادی شد و قیمت دلاری باز کاهش یافت.»

یکی از دلایل بی برنامگی تجار در بازار پسته، خروج تاجران بزرگ از این بازار و صادرات پسته از طریق کارت‌های یک بار مصرف بود. موضوعی که به گفته صالحی همچنان ادامه دار است. صالحی به «کاغذ وطن» می‌گوید: « اختلاف ارز نیمایی و آزاد قریب به 3هزار و 500تومان است .اگر قیمت پسته را حتی 7 دلار هم در نظر بگیریم، برای هر کیلو پسته صادر کننده ای که به صورت قانونی عمل کند 25هزار تومان ضرر خواهد کرد.»

به گفته او این وضعیت منجر شده تا 90 درصد از صادرکنندگان از طریق کارت های یکبار مصرف صادرات را انجام دهند.

ادامه این وضعیت اما د رنهایت رقابت بین انبوه صادرکنندگانی که به شیوه غیر قانونی عمل می‌کنند را بر سر قیمت انداخته، اتفاقی که عملا برندینگ و سایر شیوه‌های بازاریابی را از دور خارج کرده.