کرمان در غبار

کرمان در غبار

دو روزبه انتهای ماه مانده، راور و ریگان و کهنوج حتی یک روز هوای پاک نداشتند. آلودگی هوا که تا سال قبل متمرکز بر شرق بود حالا به شمال استان گرایش  پیدا کرده و تعداد روزهای آلوده درشهرستان‌های شمالی استان رو به افزایش است. روز گذشته آلودگی هوا مدارس ۲ شهرستان  بم، کرمان را تعطیل کرد. شدت آلودگی در بم به حدی بود که همراه مدارس دستگاه‌های اجرایی و ادارات نیز تعطیل شدند. در ریگان هم  مدارس و ادارت با دو ساعت تاخیر آغاز به کار کردند. منشا آلودگی آن طور که کارشناسان اداره کل هواشناسی می‌گویند کشورهای خارجی به ويژه سوریه و عراق است.

 کرمان از همان اولین روز سال زیر سایه غبار رفت. اولین هشدار سازمان هواشناسی اولین روز سال  همزمان با خوزستان صادر کرد:« فردا در مناطق شمال غرب، مرکز و جنوب شرق استان وزش باد نسبتاً شدید و خیزش گرد و خاک پیش بینی می‌شود که احتمال کاهش کیفیت هوا و افزایش غلظت غبار می‌رود.» تا به امروز تعداد روزهای غبار آلود در مرکز استان به ۵روز رسیده. سوال این است؛آلودگی هوای کرمان  نسبت به سال قبل بیشتر شده؟ سوالی است که از دو جنبه می‌توان به آن پرداخت. در یک روی سکه  در ۲۹ روز گذشته، ۵ روز شهرکرمان برای گروه‌های حساس و ۱ روز برای همه ناسالم بوده. این آمار نسبت به همین بازه زمانی در سال قبل رشد ۶۶درصدی داشته. روی دیگر سکه از افزایش تعداد روزهای دارای هوای پاک خبر می‌دهد شهر کرمان در ۲۹ روز گذشته ۸روز هوای پاک داشته و ۲۵ روز هوای قابل قبول. مجموعه این دو نسبت به سال قبل ۲روز کمتر است ولی فرودین سال گذشته کرمان فقط ۱روز هوای پاک داشت و الباقی بدین صورت: «۲۶ روز قابل قبول و ۲ روز نالسم برای گروه‌های حساس و ۲ روز هم ناسالم.»

برای اولین بار در سال جدید آلودگی هوا مدارس کرمان را تعطیل کرد و شاخص کیفی هوا نزدیک مرز ۲۰۰رسید و وضعیت برای همه گروه‌های جامعه ناسالم تلقی شد. این وضعیت در بم به مراتب بدتر بود. روزگذشته آلودگی هوا در شهرستان بم به حدی بود که با نظر دانشگاه علوم پزشکی مبنی بر خطرناک بودن این وضعیت برای سلامت تمامی شهروندان و براساس تصمیم کارگروه ۳(واحد های انتظامی ) تعطیل شد. با این حال ایستگاه  کیفیت هوای این شهرستان هیچ داده‌ای نه تنها برای روز گذشته بلکه برای کل ۲۹ روز گذشته ندارد. موضوعی که نجمه نظری، معاون محیط زیست انسانی سازمان محیط زیست استان کرمان علت آن را مشکلات سخت افزاری اعلام میکند. نظری به «کاغذ وطن» می‌گوید: «در چنین موارد یما گاها به آمار دستگاههای شهرستان مجاور استناد می‌کنیم که متاسفانه ایستگاه فهرج هم دچار مشکل بوده و برای تعطیلی از مشاهدات میدانی و نظر دانشگاه علوم پزشکی استناد شده است.»

راور حتی یک روز هوای پاک نداشت

گزارش شاخص کیفیت هوا، هوای استان کرمان یک نکته دیگر هم را هم نشان می‌دهد، آلودگی هوا در شهرهای شمالی استان در حال افزایش است. راور که تا آخر فروردین ۱۴۰۰ جمعا ۲ روز هوای ناسالم برای گروه‌های حساس، ۱روز ناسالم برای همه و ۱ روز بسیار ناسالم داشت، امسال که هنوز دو روز به انتهای فروردین مانده ۹ روز هوای ناسالم برای همه گروه‌های حساس ۲روز ناسالم و یک روز بسیار ناسالم به ثبت رسانده. همین شهرستان  در کنار ریگان و کهنوج حتی یک روز هوای پاک در فروردین ماه نداشته. 

ربط دادن لاستیک سوزی به آلودگی هوا دور از ذهن است

آلودگی هوا از دو هفته پیش در استان شدت گرفت. موضوعی که کارشناسان اداره کل هواشناسی استان کرمان در گفت و گو با «کاغذ وطن» ریشه آن را خارجی می‌دانند. بنا به گفته مریم سلاجقه و حمیده حبیبی در هر دو هفته منشا ریزگرد خارج از کشور و به ویژه کشورهای سوریه و عراق بوده است. حبیبی البته بر این نکته تاکید دارد که اگر چه منشا ریزگرد خارج از ایران بوده اما به دلیل وزش بادهای شدید، هر آنچه گرد و غبار از بخش مرکزی بوده در طی مسیر همراه این گرد و غبار بلند شده است.اگرچه پیشتر علت آلودگی هوا به لاستیک سوزی‌ها در باغات کشاورزی ربط داده شده بود اما حالا حتی کارشناسان محیط زیست هم این موضوع را رد می‌کنند. نظری در همین رابطه می‌گوید: «یکسری لاستیک سوزی در اوایل فروردین ماه داشتیم اما دود ناشی از لاستیک سوزی دوده است و کاملا قابل تفکیک است و ذرات غبار جنس،شکل و وسعتش متفاوت است . اینکه بگوییم حتی در هفته گذشته غباری که در شهرستان‌های مختلف مثل رفسنجان بوده به علت لاستیک سوزی بوده، دور از ذهن است.»

منشا ریزگرد عراق و سوریه است

اینکه منشا ریزگرد خارجی است موضوعی است که پیشتر مجتبی ذوالجودی، معاونت محیط زیست دریایی و تالاب‌ها سازمان حفاظت محیط زیست نیز در گفت و گو با«پیام ما» بر آن تاکید کرده بود. ذوالجودی که سابقه معاون پژوهشی سازمان هواشناسی کشور و رئیس پژوهشکده هواشناسی را دارد، گفته بود:« باید واقعیت را قبول کنیم پیش‌بینی ما این است که روزهای زیادی هم تحت تاثیر آلودگی هوا خواهیم بود ولی امیدواریم که شرایطی فراهم شود که این  پیش‌بینی غلط از آب در بیاید.» به گفته او منشا این ریزگردها سوریه و به طور خاص عراق است، ولی این  کشورها تحت تاثیر سیاست‌های مدیریت منابع آب ترکیه و سدهایی است که زده شده و تالاب‌هایی که خشکانده شده است، دچار این وضعیت شدند و کل منطقه را تحت تاثیر قرار دادند.