توسعه مبتنی بر عدالت اجتماعی در فضای شهری
انسان وقتی به کمال می‌رسد که نیمه‌ی مردانه و نیمه‌ی زنانه او به تعادل و هماهنگی برسند. کارل گوستاو یونگ
شهر به مثابه بستر و جلوه‌گاه حضور جامعه انسانی، ارتباطی دوجانبه و معنادار با زندگی انسان دارد. به عبارتی انسان و فضا رابطه مکمل و تامی با یکدیگر برقرار می‌کنند. از یک‌سو اجتماع انسانی به فضا شکل می‌دهد و طی نسل‌ها فضا را بازتولید و ترمیم می‌کند؛ از دیگر سو ویژگیها و کیفیات یک فضا هویت انسانها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. یعنی می‌تواند به آنها احساس خوشایند بدهد یا آنها را دچار سردرگمی کند و موجبات بروز تبعیض و انحراف را به وجود آورد.
از این‌روست که در ادبیات جهانی برنامه‌ریزی و مدیریت شهری از دهه ۱۹۷۰ به بعد، لزوم دسترسی و استفاده از فضاها و امکانات شهری با فرصت‌ها و شرایط برابر برای همه شهروندان از اصول پایه است. در این رویکرد فضاهای شهری باید در توسعه عدالت اجتماعی راهگشا باشند. چرا که فضاها حقایق اجتماعی را بازتاب می‌دهند و بر روابط اجتماعی تأثیر می‌گذارند، در نتیجه عدالت و بی‌عدالتی نمود فضایی می‌یابد. به منظور رسیدن به عدالت اجتماعی، اعتنا به عدالت جنسیتی از بایسته‌هاست و از این‌روست که در دهه‌های اخیر رابطه برنامه‌ریزی و جنسیت به یک گفتمان اساسی در شهرسازی بدل شده است. گفتمانی که بازتولید فضاهای شهری و ایجاد فرصت‌های برابر برای همگان در زندگی شهری را تضمین می‌کند.
گفتمانی که ماحصل آن صلح اجتماعی و هم‌افزایی میان تمامی شهروندان است.در این پارادایم جهانی، تهران با ادعای کلان‌شهر الگوی جهان اسلام، خلاف جهت پارادایم جهانی، طرحی ناصلح را به نام زنان و کودکان دنبال می‌کند. طرحی که به بازتولید ناصلح فضاهای شهری دامن می‌زند و شکافی عمیق میان اسناد بالادستی و حوزه عملیاتی مدیریت شهری ایجاد می‌کند. جداسازی بوستان‌های پایتخت به بهانه تامین امنیت زنان، علاوه بر مشکلات روزمره، پیامدهای دراز مدت فرهنگی به دنبال دارد. بی‌شک طرح جداسازی بوستان‌ها، شهروندان را دچار آشفتگی رفتاری می‌کند و خانواده‌ها را چندپاره می‌سازد.به استناد کدام تحقیق میدانی و مطالعاتی، امنیت زنان در شهر در گرو جداسازی و تفکیک است؟آیا برازنده الگوی کلان‌شهر جهان اسلام، منظر زمخت شهری است که خشونت پنهان را ترویج می‌کند؟چرا شاخص‌های فضای امن شهری برای زنان از سوی مدیران شهری اعلام نمی‌شود؟آیا مدیران شهری میان امنیت عینی و امنیت ذهنی زنان تفکیکی قائل هستند؟ یا اینکه فقط رسالت خود را در کالبد شهری یافت می‌کنند؟ فراموش نکنیم که زیباترین، امن‌ترین و صلح‌آمیزترین فضاهای شهری، آنهایی هستند که احساس خانواده و پیوستگی را در انسان تقویت می‌کنند، جایی که تمام ارزش‌های فرهنگی و آموزش‌های زندگی اجتماعی در تعامل با زنان و مردان و فرزندان آنها به ظهور و شکوفایی می‌رسد. فراموش نکنیم که جداسازی و تفکیک جنسیتی فضاهای شهری به مثابه مرگ زندگی و ناصلح در پیکره شهر است.
1821 | ۰۳/۰۸/۳۰
1820 | ۰۳/۰۸/۲۹
1819 | ۰۳/۰۸/۲۸