گام طلایی مدیریت پسماند بیمارستانی در کرمان؛ ۹۹درصد زبالههای عفونی بی خطرمیشوند
متوسط کشوری تفکیک و امحاء زبالهها و پسماند بیمارستانی ۹۴ درست است و در حوزه بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی این درصد به ۱۰۰نزدیک شده است. ۵ سال قبل قرارداد بی خطرسازی زبالههای بیمارستانی با یک شرکت خصوصی بسته شد ؛ البته آن طور که محمدرضا احمدپور، مدیر گروه بهداشت محیط و حرفه ای معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کرمان میگوید این الزام در سطح آزمایشگاهها و سایر مراکز تولید کننده زباله عفونی نیز ایجاد شده و تقریبا ۹۹درصد زبالههای عفونی و بیمارستانی در سطح دانشگاه علوم پزشکی کرمان در این سیستم بی خطر و امحا میشوند. بر اساس مصوبات قانون مدیریت پسماندها مصوب سال ۱۳۸۳ مدیریت اجرایی پسماندهای پزشکی به وزارت بهداشت واگذار شده است. بر اساس ماده ۴ ضوابط فوق، اجرای ضوابط و روشهای مصوب برای کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که پسماندهای پزشکی را در هر شکلی تولید، تفکیک، جداسازی، جمعآوری، دریافت، ذخیره، حمل، تصفیه، دفع و یا مدیریت میکنند، الزامی است. بر اساس ماده ۶۲ این قانون نیز هر تولیدکننده پسماند پزشکی ویژه میبایست یکی یا تلفیقی از روشهای بیخطرسازی، تصفیه و امحا را انتخاب و پس از تأیید وزارت به اجرا گذارد. با این حال آن طور که جعفر جندقی، رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت ۱۹ اردیبهشت ماه به ایسنا اعلام کرده هنوز ۱۱درصد بیمارستانهای کشور فرایند تفکیک را به صورت کامل اجرایی نمیکنند:« وضعیت فعلی در ۸۹ درصد از بیمارستانهای کشور خوب و متوسط ارزیابی میشود.» پسماندهای بیمارستانی به ۴ گروه عادی، عفونی، تیز و برنده و پسماند شیمیایی و دارویی تقسیم میشوند. طبق ماده ۶۴، بیخطرسازی پسماندهای عفونی و تیز و برنده در شهرهای متوسط و بزرگ باید در محل تولید انجام شود تا مخاطرات ناشی از حمل و نقل و هزینههای مربوطه به حداقل برسد. با این حال بنا به گفته جندقی در حال حاضر ۹۴.۸ درصد بیمارستانها مجهز به دستگاههای بیخطرساز غیرسوز بوده و ۱.۷ درصد بیمارستانها فاقد دستگاه هستند و در این بین ۳.۴ درصد بیمارستانها دارای دستگاه غیرفعال هستند. در این بین اما وضعیت بیخطرسازی زبالههای عفونی در حوزه بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی کرمان مطلوب است و مدیر گروه بهداشت محیط و حرفه ای معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کرمان در گفت و گو با «کاغذ وطن» درصد بیمارستانهای که به این سیستم مجهز هستند را نزدیک صد درصد اعلام میکند. محمدرضا احمدپور در این باره میگوید: «همه بیمارستانها به این سیستم مجهز شدند و حتی بیمارستانها این امحا را به یک شرکت خصوصی به نام خزر الکتریک واگذار کردند و این شرکت دستگاههای خود را در این بیمارستانها مستقر کرده و زباله ها را بیخطر میکند.» بنا به گفته احمد پوربرای راستی آزمایی این امر نیز هم نیروهای دانشگاه وهم آزمایشگاههای معتمد محیط زیست بر این امر نظارت دارند . به گونهای که یک ویال آلوده داخل این دستگاه گذاشته و نمونه آن به آزمایشگاههای بیرون که معتمد محیط زیست هستند برای آزمایش، ارسال میشود. نکته مثبت در مورد کرمان، بی خطرسازی کامل این زبالهها در حیطه دانشگاه علوم پزشکی کرمان است؛ چرا که به گفته احمد پور در حوزه دانشگاه علوم پزشکی کرمان به غیر از بیمارستانها، آزمایشگاهها و سایر مراکز تولید کننده زباله ملزم به بی خطرسازی شدند. به این شکل که آزمایشگاهها با شرکتی که این زبالهها را امحا میکند قرارداد بسته با پرداخت مبلغی به صورت ماهانه زبالههای آنها به دستگاههای مستقر در بیمارستانها منتقل و بیخطر میشوند.
بنا به گفته احمد پور زبالههای عفونی بعد از بی خطرسازی تحویل شهرداری شده و زبالههای شیمیایی نیز محفظه بندی و بعد از اطمینان برای دفن تحویل شهرداری داده میشوند.