کمبود پرستار و دارو در مراکز درمانی پیامدهای موج هشتم کرونا را افزایش میدهد. موج هشتم کرونا؛ کمبود پرستار در سایه بحران دارو
خطر شکلگیری موج هشتم کرونا در کشور هر روز جدیتر میشود. اما مراکز درمانی کشور برای مبارزه با این طغیان آمادگی لازم را ندارند، زیرا از کمبود شدید نیرو و فرسودگی تجهیزات رنج میبرند. این در حالی است که بیماری کرونا درمان قطعی ندارد و مبارزه با آن نیازمند خدمات استاندارد مراقبتی است که در گرو تامین نیروی پرستاری و تجهیزات مناسب است.
کرونا دوباره در بسیاری از کشورهای جهان طغیان کرده و نظام بهداشت و درمان آنها را به چالش کشیده است. برای نمونه برخی مسئولان چین از افزایش بیماران مبتلا به کرونا و ازدحام در بیمارستانهای این کشور ابراز نگرانی کردهاند.
در ژاپن نیز شرایط نگران کننده توصیف شده است، چرا که آمار مرگ و میر ناشی از کرونا در این کشور در سهشنبه گذشته به ۲۷۱ نفر رسید.
آن طور که کارشناسان هشدار میدهند موج اخیر کرونا که بسیاری از کشورهای جهان را در برگرفته است به زودی وارد ایران نیز خواهد شد، به طوری که طبق آمار وزارت بهداشت ۳ مورد از سویه جدید کرونا در ایران مشاهده شد و نیاز است که مسئولان وزارت بهداشت و درمان آمادگی لازم را برای مبارزه با پیک جدید بیماری داشته باشند.
چنین شرایطی سبب شده که وزارت بهداشت و درمان به بیمارستانها برای مقابله با افزایش احتمالی مبتلایان به کرونا آمادهباش بدهد. به این منظور سعید کریمی، معاون درمان وزارت بهداشت در بخشنامهای به روسای دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور تاکید کرده که ضروری است بیمارستانهای کشور آمادگی لازم را برای افزایش مبتلایان به کرونا داشته باشند.
این درحالی است که بسیاری از مراکز درمانی کشور این روزها از نبود تجهیزات و نیروی کافی رنج میبرند و به نظر میرسد، آمادگی لازم برای مبارزه با پیک هشتم کرونا را ندارند.
*کمبود شدید پرستار در مراکز درمانی
برای اینکه شهروندان در مراکز درمانی حداقل خدمات را دریافت کنند باید تعداد مشخصی پرستار در این مراکز مشغول به کار باشند. براساس شاخصهای در نظر گرفته شده میتوان گفت دستکم در مقابل هر هزار نفر جمعیت سه پرستار باید در مراکز درمانی مشغول به کار باشند.
این درحالی است که در کشورمان به ازای هر هزار نفر جمعیت 1.6 پرستار به کار گرفته شدهاند . این شرایط سبب شده بسیاری از شهروندانی که به مراکز درمانی مراجعه میکنند، حداقل خدمات لازم را دریافت نکنند.
محمد شریفی مقدم، دبیرکل خانه پرستار کشور نیز با تایید این مساله میگوید: نسبت جمعیت به پرستار ارتباط مستقیمی با مرگ و میر بیماران دارد. سازمان بهداشت جهانی در این خصوص اعلام کرده است که هرچه تعداد پرستار نسبت به جمعیت کمتر باشد به همان میزان مردم دچار خسارت تا حد مرگ و میر خواهند شد.
نباید فراموش کرد که در شرایط اپیدمی بیماری نیاز به پرستاران در مراکز درمانی افزایش پیدا میکند و در مورد بیماری کرونا که درمان قطعی نیز ندارد، نیاز به مراقبتهای بهداشتی بیشتر احساس میشود.
دبیرکل خانه پرستار کشور در این باره توضیح میدهد: درخصوص خطر شکلگیری موج هشتم کرونا و کمبود پرستار میتوان گفت، این بیماری درمان ندارد و افرادی که به آن مبتلا میشوند بیشتر به مراقبت نیاز دارند و این مهم به عهده پرستاران است.
آن طور که او توضیح میدهد، وقتی تعداد پرستاران در کشور بسیار پایینتر از استانداردهای جهانی است، نمیتوان خدمات مراقبتی مناسبی به بیماران ارائه کرد.
*خداحافظی با 25 هزار پرستار
در موجهای گذشته کرونا کمبود پرستار سبب بروز مشکلاتی جدی در مراکز درمانی کشور شد. به همین دلیل مسئولان برای رفع کمبود پرستار تصمیم به استفاده از نیروهای طرحی و جذب نیرو با قراردادهای ۸۹روزه گرفتند.
شریفی مقدم در این باره توضیح میدهد: در پیکهای گذشته بیماری برای تامین نیرو با بدترین شکل ممکن و حداقلهای قانون کار با پرستاران قرارداد بستند. اما پس از فروکش کردن کرونا به وعدههای خود عمل نکرده و حدود ۲۵ هزار پرستار را اخراج کردند.
او ادامه میدهد: به این ترتیب میتوان گفت سابقه برخورد با پرستاران بسیار نامناسب بوده این درحالی است که برخلاف مطرح کردن وعده استخدام تاکنون اتفاقی نیفتاده است، یعنی در سال۱۴۰۱ که رو به پایان است، هیچ پرستاری استخدام نشده درست مانند سال گذشته که آمار استخدام پرستاران صفر بود. بنابراین بیشتر مراکز درمانی کشور این روزها با کمبود جدی نیرو رو به رو هستند، مسالهای که به نظر میرسد نسبت به دو سال گذشته نیز بحرانیتر شده است، چراکه در دوسال گذشته تعدادی پرستار بازنشسته شدهاند و تعدادی نیز از کشور مهاجرت کردهاند.
به گفته رئیس کل سازمان نظام پرستاری هر سال حدود ۱۰هزار پرستار در کشور بازنشسته میشوند. در خصوص آمار مهاجرت نیز میتوان گفت به شکل میانگین هر سال حدود ۲۰۰۰پرستار کشور را ترک میکنند.
*ارادهای برای جذب پرستار نیست
در حالی که هر روز صدای پای پیک هشتم کرونا جدیتر شنیده میشود، اما مسئولان برای رفع کمبود نیرو در مراکز درمانی کشور برنامهای ندارند.
دبیرکل خانه پرستار کشور در این باره میگوید: برخلاف وعدههای جذب نیرو و اینکه خطر شکلگیری موج هشتم کرونا نیز افزایش پیدا کرده است، این روزها ارادهای برای جذب پرستاران در مسئولان دیده نمیشود.
او درباره ریشههای این بیتوجهی نیز تصریح میکند: مشکل ما در وزارت بهداشت سیستمی است و به شخص مربوط نمیشود، در واقع سیستم ایراد دارد و به مسائل پرستاران توجهی نمیشود. برای نمونه قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری را ۱۵سال اجرا نکردند و اکنون کاریکاتوری از آن را اجرا میکنند که مورد قبول پرستاران نیست.
آن طور که شریفی مقدم توضیح میدهد درحالی به بهانه نبود اعتبار، قانون تعرفه گذاری خدمات پرستاری به درستی اجرا نمیشود که در ماههای اخیر سقف کارانه پزشکان در مناطق محروم برداشته شده است. به همین دلیل نمیتوان گفت اعتبار وجود ندارد.
با توجه به نظرات کارشناسان میتوان گفت با شکلگیری پیک هشتم کرونا تعداد قربانیان این بیماری در کشورمان افزایش خواهد یافت. این درحالی است که افزایش مرگ و میرهای ناشی از کرونا محدود به بیماران نمیشود و پرستاران را نیز در برمیگیرد. فراموش نکنیم که در دو سال فراگیری کرونا ایران یکی از کشورهایی بود که نیروی پرستاری زیادی را از دست داد.
آن طور که مشاور رسانهای رییس سازمان غذا و دارو می گوید: ذخایر ۶۰ درصد از داروهایمان به بالای شش ماه رسیده است،و در حال حاضر در ۱۰۶ قلم دارو کمبود و موجودی زیر یک ماه داریم که در تلاش هستیم تعداد کمبودها را هم کاهش داده و ذخایر این داروها را افزایش دهیم. وی ادامه داد: بر این اساس طبق تعریف سازمان غذا و دارو از کمبود دارو که بر اساس آن نام دارو به صورت ژنریک دچار کمبود است، تعداد کمبودهای دارویی که زیر یک ماه موجودی داشته باشند که اصطلاحا به آنها کمبودهای بحرانی دارو میگوییم.
دکتر سجاد اسماعیلی در کانال تلگرامی سازمان غذا و دارو گفته است: این خبر را هم به مردم بدهم که اکنون ذخایر دارویی بالای شش ماه کشور، بالای ۶۰ درصد است. به این معنا که ذخایر ۶۰ درصد از داروهایمان به بالای شش ماه رسیده است. تلاش میکنیم که این میزان افزایش یابد و از هر دارویی به ویژه در داروهای حیاتی و ضروری، موجودی کافی داشته و با توجه به پیشبینی که از رخداد موج جدید کرونا طی چند ماه آینده میشود، دارو به اندازه کافی داشته باشیم تا مردم دچار مشکل نشوند.