مانور روی آمار مبهم اشتغال. از شاغلان کرمان کسر شد
گزارش | مرضیه قاضیزاده
۴۷ هزار و ۳۱۵ شغل. این اشتغال ایجاد استان بر مبنای سامانه رصدی است که افراد با کد ملی در آن ثبت میشوند و بعد از آن صحتسنجی میشوند. اما این آمار چقدر قابلاتکا است و چقدر بر شاغلان استان افزوده است؟ بررسیهای «کاغذ وطن» نشان میدهد عملاً نزدیک به هیچ. نسبت اشتغال از پاییز پارسال تا امسال هیچ رشدی نداشته و حتی تعداد کمتری از افراد نسبت به پاییز گذشته سرکار بودند و ۴۴ ساعت در هفته کار کردند.
پاییز پارسال ۳۶.۵ درصد از جمعیت در سن کار ما شاغل بودند، این نسبت پاییز امسال به ۳۵.۹درصد رسیده. از جمعیت شاغلان ما کسر شده، حدود ۹۰ درصد اشتغال ما بر پایه بخش خصوصی است، بازار کرمان راکد شده، اقتصاد ما روندی رو به رکود را پشت سر میگذارد و برخی شغل خود را ازدستداده، بیکار شدند و یا حتی از بازار کار خارج شدهاند.
این بیکاری هم دامن مردان را گرفته و هم زنان. پاییز پارسال نسبت اشتغال مردان ۶۴.۷درصد بود. یعنی ۶۴.۷درصد از جمعیت در سن کار مردان کرمانی سر کار بودند. این نسبت پاییز امسال به ۶۳.۸ درصد رسیده است. این رکود اقتصادی و بیکاری برای زنان وضعیت بدتری هم داشته، چرا که به طور معمول نسبت اشتغال زنان ۱۰ تا ۱۲ جامعه مردان است. پاییز امسال نسبت اشتغال زنان از ۸.۶درصد به ۷.۶ درصد هم رسیده است.
دنبالکردن و تأکید بر روی آماری که نمود عینی ندارند، خاص امسال نیست. سال ۱۴۰۱ هم اعلام شده که کرمان بیش از ۶۰ هزار شغل ایجاد کرده، آماری که بعدها با گزارش مرکز آمار مشخص شد که تعداد بالایی از این شغلها پایداری نداشتند. مرکز آمار خالص اشتغال استان که از کسر میزان اشتغال اعلام با تعداد افرادی که بیکار شدند و از بازار کار خارج شدند، خالص شده را ۲۰ هزار و ۲۷۴ نفر اعلام کرده بود.
برنامه ابلاغی اشتغال برای امسال کاهش محسوسی داشت، دستگاههای اجرایی اعلام کرده بودند که توان ایجاد این حجم از اشتغال در استان نیست و برنامه تکلیفی امسال ۴۶ هزار و ۱۴۸ شغل بود، تعداد اشتغالی که مدیرکل تعاون کار و رفاه اجتماعی میگوید ۱۰۲ درصدش محقق شده است .
آمار مرکز آمار اما اثبات میکند که تا پاییز امسال ۳۴.۸درصد جوانان زیر ۲۴ سال ما بیکارند. البته توجه کنید که طبق استانداردهای ما جوانان محصل و دانشگاهی بیکار محسوب نمیشوند، این آمار نشان میدهد که ۳۴.۸درصد از جوانان ۱۸ تا ۲۴ سال کرمانی نه محصلاند و نه سرکار میروند. البته این آمار مثل نسبت اشتغال، تمام جونان ۱۸ تا ۳۵ سال پوشش نمیدهد، بلکه فقط دست روی جامعهای که گذاشته که راغب به کارکردن هستند و برای پیداکردن شغل مراجعهای به بازار کار داشتند.
نرخ بیکاری حتی در جوانان ۲۴ تا ۳۵ سال همبالاست، ۲۰.۵درصد از افراد این رده سنی که به بازار کار مراجعه کردند، نتوانستند شغلی پیدا کنند. نرخ بیکاری این رده سنی تا پاییز گذشته ۱۹.۸درصد بود که خود مهر تأیید دیگری بر افزایش بیکاری در استان کرمان است.
بهغیراز آمار رسمی، حتی گفتههای مسئولان در این بازه زمانی نشان میدهد اشتغالی که ایجاد شده، ناپایدار بوده و بیکاران اصلی کرمان را تحت پوشش قرار نداده. جامعه آماری بیکاران کرمانی اینگونه است، ۵۳ درصد بیکاران دارای مدرک کارشناسی، ۳۳ درصد دیپلم و زیر دیپلم، هشت درصد کاردانی، ۶ درصد فوقلیسانس و بالاتر و سه دهم درصد بیسواد هستند. بااینحال رده تحصیلی اشتغال ثبت شده در سامانه رصد نشان میدهد که ۸۶ درصد اشتغال ایجادی ۶ ماه اول سال برای مقطع دیپلم و زیر دیپلم بوده است. افزون بر تمام اینها ۷۰درصد این اشتغال ثبت شده در سامانه رصد بر پایه اشتغال انفرادی و خوداشتغالی بوده که پیشتر رئیس اتاق بازرگانی کرمان اعلام کرده بود که این شغلها پایداری ندارند.