گزارشی از وضعیت سالنهای نمایش در مرکز استان؛ هزینههای اجرا در تالار، سنگ پیش پای هنرمندان
گزارش | فاطمه آقاملایی
با افتتاح تالار فرهنگ و هنر کرمان فعالان نمایش امیدوار بودند که پلاتوی (سالن اجرای نمایش) مناسب و با کیفیتی در اختیار آنان قرار گیرد؛ اما به گفته هنرمندان هزینههای بالای سالن باعث شده در واقعیت این سالن مجهز به گروههای کرمان اختصاص داده نشود و فقط نمایشهایی که از خارج استان میآیند و بلیط بالاتر و مخاطب بیشتری دارند از این سالن استفاده کنند، هرچند مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان معتقد است هزینهها بالا نیست و فقط به دنبال هزینههای نگهداری سالن هستند.
تالار فرهنگ و هنر کرمان پس از ۱۳ سال چشمانتظاری هنرمندان ۱۵ بهمن ۱۴۰۱ افتتاح شد که در این مراسم اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد دولت سیزدهم عدالت فرهنگی را یکی از شعارهای اصلی دولت عنوان کرد؛ اما گویا این جمله حداقل در خصوص تالار فرهنگ و هنر به واقعیت نپیوست و پس از افتتاح هیچ حمایت مالی از سمت دولت برای این تالار در نظر گرفته نشده است و آنطور که روحی میگوید حتی نگهداری این سالن در چنین مقیاسی برای اداره کل فرهنگ و ارشاد استان دشوار است.
*هزینه اجاره سالن تئاتر تالار فرهنگ و هنر گران نیست
روحی مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد استان کرمان درباره هزینه بالای اجاره سالن تالار فرهنگ و هنر گفت: هزینه هر شب سالن تئاتر تالار فرهنگ و هنر ۱۰ میلیون تومان است که باتوجهبه ۳۵۰ صندلی هزینه گرانی نیست. او میگوید اگر شما مقایسه کنید با اجرای تئاترهایی که در پلاتو چهارراه سمیه (طهماسبآباد) با ۱۷۸ صندلی متوجه میشوید گران نیست. حتی خود انجمن نمایش متقاضی است که ما مبلغ را بالا ببریم. انجمن نمایش را من انتخاب نکردم از جمع خود هنرمندان هستند که بر این باور نیستند هزینهای که ما بابت تالار میگیریم هزینه گرانی است.
محسن روحی ادامه داد: تالار بهصورت خودگردان اداره میشود. آب، برق، گاز و هزینه نیروی انسانی ما هیچکدام در فضای فرهنگ و ارشاد دیده نشده و وزارتخانه هم این هزینه را به ما نداده و ما مجبوریم اینجوری اداره کنیم. حتی در مجتمع فرهنگی ما هم همینگونه است. برای مثال وقتی برای مجتمع چهارراه سمیه (طهماسبآباد) هزینه برق میآید در اعتبارات اداره کل نیست و وقتی در اعتبارات ما نیست هزینه آن اجبار میشود.
روحی این مشکل را ضعف در قانون دانست و گفت: وقتی قانون نوشته میشود باید در نظر بگیرند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عمده اجراهایی که دارد در ساعات پیک مصرف برق است من اگر اجرای موسیقی و تئاتر داشته باشم در شب است؛ یعنی هزینه برق چندبرابر میشود که همیشه این شامل ارشاد میشود که این در قانون نیست. پیک مصرف برق را برای حوزه فرهنگ در نظر نگرفتند.
روحی مدیرکل اداره فرهنگ و ارشاد استان کرمان افزود: من هم باسیاست هنرمندان موافقم اگر وزارتخانه و سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان تمام هزینههای اجرا در سالنها را بدهد هر هنرمندی میخواهد اجرا کند ما هم هزینه نمیگیریم.
* ارشاد در خصوص تالار فرهنگ و هنر شفاف عمل نمیکند
مهدی حشمتی کارگردان و مجری کرمانی دررابطهبا تالار فرهنگ و هنر کرمان و استفاده هنرمندان کرمانی از سالن تئاتر گفت: دررابطهبا این مجتمع سه رویکرد و سه نگاه وجود دارد.
حشمتی نگاه اول را رویکرد اداره کل نسبت به در اختیار قراردادن سالن تئاتر به هنرمندان کرمانی عنوان کرد و گفت: اداره کل فرهنگ و ارشاد آیا هیچ نگاه و رویکرد مثبت و شفافی دارد؟ آیا تابهحال با این موضوع با هنرمندان گفتگو کرده است؟ قطعاً خیر اصلاً مشخص نیست که هنرمندان میتوانند از آن سالن استفاده کنند یا خیر به نظر من هنرمندان بالاخره یک سهمی از سالن دارند چرا که سالها در یک دخمهای مثل زیرزمین ارشاد یا همان تئاتر شهر اجرا کردند و همیشه آرزویشان این بوده که مثل هنرمندان شهرهای دیگر در یک سالن خوب و تروتمیز اجرا کنند و اداره کل فرهنگ و ارشاد تابهحال در مورد این موضوع هیچ نگاه و رویکرد شفافی نداشته و با هنرمندان کرمانی گفتگو نکرده که بدانند چگونه است.
حشمتی ادامه داد: نکته دوم این است که در سالن تئاتر تالار فرهنگ و هنر تابهحال چندین تئاتر از شهرهای دیگر اجرا شده سؤال اینجاست که هر کاری خارج استان در آن سالن اجرا شود آیا کار خوبی است؟ و آیا لول بالایی دارد؟ قطعاً جواب منفی است؛ چون ما کارهایی در آنجا دیدیم که حتی ارزش ده دقیقه نگاهکردن هم نداشتند؛ اما ما به چشم اینکه این کار از یک شهر دیگر آمده غالب کردیم و در قالب یک کار خوب تحویل مخاطب دادیم و بلیت ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزاری هم از آن گرفته شد. اینجا هم نگاهی دوگانه وجود دارد؛ یعنی ما میگوییم تالار برای کارهای خوب است اما میبینیم که کارهای ضعیف خارج استان در آن اجرا میشوند.
*کار بدون مخاطب را در تالار فرهنگ و هنر اجرا نکنند
مدیرکل فرهنگ و ارشاد استان کرمان درباره اجرای کارگردانان کرمانی در تالار فرهنگ و هنر گفت: اگر کسی بخواهد اجرا کند و مخاطب نداشته باشد ما نمیتوانیم تالار را در اختیار آن بگذاریم نه برای اینجا بلکه برای همهجا این گزینه وجود دارد. تئاتری باید در فضای تالار قرار بگیرد که هم مناسب سالن تهیه شود و هم مخاطب داشته باشد و سطح کیفی آن نیز خوب باشد اینها جز استانداردهاست وگرنه اگر مخاطب کمتری دارد در پلاتوهای دیگر اجرا کند وقتی باید تالار فرهنگ و هنر بیاید که بتواند سانسی که ۳۵۰ تماشاچی دارد را پر کند که اگر مخاطب داشته باشد ببیند چند درصد درآمدش پول سالن میشود اگر ۵۰ درصد هزینه شد بله مبلغ زیادی است؛ اما اگر ۵ تا ۱۰ درصد هزینه شد دیگر این مبلغ گزاف نیست.
*نمیتوانیم تالار فرهنگ و هنر را به بخش خصوصی بدهیم
روحی در پاسخ به سؤال خبرنگار کرماننو مبنی بر واگذاری این تالار به بخش خصوصی گفت: من میتوانم تالار فرهنگ و هنر را به بخش خصوصی بدهم، هر برنامهای که خواست در آن بگذارد؛ اما دیگر تالار فرهنگ و هنر نمیشود. هر برنامهای نباید در تالار فرهنگ و هنر برگزار شود؛ زیرا باید جایگاه تالار حفظ شود. ما درآمدی از این تالار نمیخواهیم فقط هزینههای آن تأمین شود اگر هزینههای آن تأمین شود سالن رایگان در اختیارشان میگذاریم.
محسن روحی در درباره هزینه اجاره سالن برای کنسرتها افزود: ما در موسیقی هم بررسی کردیم هزینه سالن ۵ درصد درآمد گروههای موسیقی است آیا ۵ درصد از درآمد برای هزینه سالن پول زیادی است؟ اگر کسی مدعی باشد تالار فرهنگ و هنر هزینه آن زیاد است جور دیگری حساب میکنیم میگوییم ۵ درصد از هزینه درآمد شما آیا زیاده؟ حتی ما حاضر به مشارکت هم شدیم مهم کیفیت و مخاطب است.
تالار فرهنگ و هنر کرمان با بیش از ۱۴ هزار مترمربع زیربنا بزرگترین مجموعه فرهنگی هنری این شهر است.
سالنهای اختصاصی تئاتر، همایشها و موسیقی، گالریها، نمایشگاه، کتابخانه و کارگاه ساخت دکور از قسمتهای مهم تالار فرهنگ و هنر کرمان و دارای اولین سن موسیقی متحرک کشور است که در ۱۵ بهمن ۱۴۰۱ افتتاح شد.