سایه ریزگردها بر سر مردم؛ بادهای ۱۲۰ روزه به کرمان رسید
ادامه بی توجهی به تثبیت شن های روان، از بین رفتن پوشش گیاهی و عدم استحصال روانآبها سایه ریزگردها را بر سر مردم کرمان تقریبا دائمی کرده است.
مهمترین ماههای باران زا در استان کرمان اسفند و فروردین ماه است اما در سال آب جاری طی این دو ماه عملاً استان کرمان شاهد کمترین میزان بارندگی طی دو دهه اخیر بوده است.
نبود بارش باران به خصوص در شمال و غرب استان کرمان در حالی روی داده است که بارندگیهای سیل آسای جنوب استان در سال گذشته نیز هیچ کمکی برای ذخیره سازی آب نکرده و بارشها در قالب سیلاب راهی کویر شده است.
در حال حاضر ریگان و فهرج مهمترین کانون بروز ریزگردها در استان کرمان است و این در حالیست که تنها چند ماه قبل رودخانههای فصلی این منطقه سیلابی سهمگین را شاهد بود به طوری که اکثر پلهای این شهرستان تخریب و آبها راهی شوره زارها و کویر شد اما حالا در اواسط فصل تابستان مردم این مناطق حتی آب برای آشامیدن هم به سختی پیدا میکنند.
کاهش شدید رطوبت خاک در شرق و جنوب کرمان به خصوص در منطقه زهکلوت باعث شده با کوچکترین بادی استان کرمان مملو از ریزگرد شود.
کویر یزد و کویر لوت مهمترین عامل ریزگردها در کرمان
نکته قابل توجه اینکه، کرمان به صورت محدود متأثر از ریزگردهای عربی میشود و بیشترین کانونهای ریزگرد استان کرمان متأثر از کویر لوت در شرق استان و کویر یزد است.
هم اکنون نیز کرمان متأثر از بادهای ۱۲۰ روزه که روزگاری فقط جنوب سیستان و بلوچستان را در بر میگرفت قرار دارد.
همچنین صدها کانون بیابانی در استان کرمان نیز از مهمترین دلایل بروز ریزگرد محسوب میشود، نکته تأسف آور اینکه در دولت گذشته کمیتههای متعددی در خصوص مقابله با ریزگردها تشکیل شد که منشا ریزگردها در این کمیتهها باتلاق جازموریان عنوان میشد اما با آبگیری باتلاق در کرمان طی سال جاری نه تنها ریزگردها و طوفان شن کنترل نشد بلکه در دو ماه اخیر بروز ریزگردها و طوفان شن در کرمان به صورت بی سابقه رشد کرده به طوری که هر هفته شاهد تشدید گرد و غبار در کرمان هستیم.
تعطیلی برخی از شهرستانهای کرمان
در روز گذشته نیز شهرستانهای زرند، انار، رفسنجان، نرماشیر و فهرج به دلیل شدت آلودگی هوا تعطیل شدند و فعالیت ادارات و مدارس متوقف شد، وضعیت آلودگی در شهر کرمان نیز هم اکنون بالاتر از حد استاندارد بود و به گروههای در معرض خطر توصیه شده برای کارهای غیر ضروری از خانه خارج نشوند.
جاده فهرج به زاهدان نیز مسدود شد و ارتباط در شمال استان به خصوص جاده کرمان – رفسنجان و انار – یزد به سختی انجام میشد.
استان کرمان بیشتر از آنکه متأثر از سامانههای گرد و غبار از غرب کشور باشد به شدت از کانونهای بیابانی داخل استان و استان یزد و سیستان و بلوچستان متأثر شده است.
طوفانهای شن یکی پی از دیگری ادامه دارند
کارشناس هواشناسی استان کرمان با اشاره به تغییرات اقلیمی گسترده در استان کرمان گفت: طی سالهای اخیر تحت تأثیر گازهای گلخانهای اقلیم فلات ایران تغییر کرده است و این مساله را جدا از فلات ایران میتوان در مناطق مختلف دنیا مشاهده کرد.
مریم سلاجقه افزود: افزایش گرمای هوا، افزایش فصل گرم، کاهش بارندگی و ادامه خشکسالی و وزش باد یکی از تاثیرات تغییرات اقلیمی است. او گفت: خشکسالی و کاهش رطوبت هوا در استان کرمان باعث شده با وزش باد شاهد بروز گرد و غبار باشیم چون پوشش گیاهی دشتهای استان کرمان به شدت فقیر شده است. سلاجقه افزود: طبق بررسی آخرین نقشههای پیش یابی هواشناسی طی امروز و فردا همچنان وزش باد و خیزش گرد و خاک در اکثر مناطق استان ادامه خواهد داشت که منجر به کاهش کیفیت هوا، افزایش غلظت ریزگردها و کاهش میزان دید افقی خواهد شد. او گفت: روز دوشنبه از غلظت غبار کاسته شده و مجدداً روز سه شنبه ضمن وزش باد و گرد و خاک، کاهش کیفیت هوا و افزایش غلظت غبار خصوصاً در نیمه شمالی و جنوب شرق استان پیش بینی میشود. سلاجقه بیان کرد: همچنین بعد از ظهر شنبه ضمن افزایش ابر رگبار خفیف باران در ارتفاعات مرکزی استان دور از انتظار نیست. ضمن اینکه با توجه به کاهش نسبی دما وقوع خسارت سرمازدگی تا اواسط هفته جاری در برخی ارتفاعات غربی استان بویژه در مناطقی مانند شهربابک و لاله زار محتمل میباشد. همان گونه که از پیش بینی هواشناسی مشخص است استان کرمان پس از ایام نوروز به صورت پیاپی با ریزگردها و طوفان درگیر بوده است و کرمانیها روزهای کمی آسمان آبی را دیدهاند. احمد قاسمی، استاد دانشگاه و اقلیم شناس کویر لوت نیز بیان کرد: آنچه که هم اکنون در کرمان شاهد هستیم یک تغییر جدی و اساسی در زمینه اقلیم است در واقع میزان بارندگی به شدت کاهش یافته و کمترین میزان رطوبت در دشتهای مختلف استان ثبت شده است. ضمن اینکه مداخلات انسانی و برداشت بی رویه آب از دشتهای کرمان که همچنان ادامه دارد دیگر آبی در چاههای با عمق ۲۰۰ متر هم باقی نگذاشته است.
کرمان مکان مناسبی برای کشاورزی نیست
او افزود:نبود رطوبت پوشش گیاهی دشتهای کرمان را از بین برده است و این دو عامل موجب بروز وضعیت کنونی شده است، نکته اساسی اینکه هر چه هشدار دادیم که کرمان استان مناسبی برای توسعه کشاورزی نیست دولتهای مختلف توجه نکردند و در نهایت بزرگترین استان کشور در چالش جدی خشکسالی گرفتار شده است.
قاسمی گفت: هزاران چاه غیر مجاز آب دشتهای کرمان را برای کشت و محصولاتی همچون هندوانه برداشت میکنند و در نهایت حالا آبی برای خوردن هم باقی نمانده و شاهد مهاجرت در استان هستیم در شهرهای بزرگ نیز چالش ریزگردها و گرد و غبار غوغا میکند به طوری که در سال جاری کمتر روزی در شهر کرمان بوده که گرد و غبار وجود نداشته باشد. او ادامه داد: متأسفانه زیر ساختهای لازم برای استحصال آبهای سطحی نیز در کرمان وجود ندارد و نتیجه تمام بی تدبیریهای دولتهای گذشته امروز مقابل چشم مردم قرار دارد.
او گفت:در استان کرمان باید هر چه زودتر باید استفاده بهینه از آب در دستور کار قرار گیرد و منابع آب موجود نباید در زمینه کشاورزی هدر رود.