پرچم پرچمداران پایین آمده!
به کوشش آرین اسدی
تا چند سال قبل، همهچیز سادهتر بود. پنج سال پیش، فقط یک آیفون وجود داشت، یک «پام پری» (Palm Pre)، یک نوکیا N8 و یک اکسپریا X10. گوشی پرچمدار هر یک از شرکتهای مطرح کاملا مشخص بود. اما از سال ۲۰۱۱ موج عظیم تلفنهای هوشمند اندرویدی به راه افتاد؛ تا آنجا که دیگر امروز ایدهی یک گوشی پرچمدار، معنای خود را از دست داده. بهترین گوشی شرکت الجی کدام است؟ G4 یا V10. در مورد سامسونگ چهطور؟ گلکسی S6 پرچمدار این شرکت است یا نوت 5؟ کدام آیفون را بهعنوان پرچمدار گوشیهای اپل به رسمیت بشناسیم؟ در دنیای امروز هر یک از سازندگان تلفنهای هوشمند به این نتیجه رسیدهاند که نباید دستگاههایشان را فقط در یک اندازه تولید کنند. حالا گوگل دو گوشی نکسوس دارد: نکسوس کوچکتر 5X و بزرگتر 6P. مایکروسافت هم یک لومیا 950 دارد و یک نسخهی بزرگتر 950XL. درحالیکه اپل، سامسونگ و موتورولا هم پیشتر این سیاست را برگزیده بودند، سونی هم به این رویکرد روی خوش نشان داده و پرچمداران خود را در اندازههای مختلف به بازار عرضه میکند.با بلوغ هر چه بیشتر تلفنهای هوشمند، مفهوم یک دستگاه واحد بهعنوان پرچمدار یک شرکت، کمکم معنای خود را از دست میدهد.
برای این شرایط، دو عامل اصلی را میتوان متصور شد: نرمافزار و سختافزار. واقعیت این است که دوران سیستمهای عامل متنوع، تمام شده. نه از سیستم عامل Palm webOS خبری است و نه بلکبری دیگر آن بلکبری سابق است. همهچیز شده iOS و اندروید! این دو سیستم عامل برنده، روزبهروز به هم شبیهتر میشوند. اما موضوع فقط مربوط به بخش نرمافزاری دستگاهها نیست. سختافزار گوشیها هم خیلی به هم شبیه شده است.
اینروزها تقریبا هر تلفن هوشمندی که میبینیم، صفحه نمایش فوقالعادهای دارد، نمایشگر لمسیاش بینقص است و به کیفیت ساختاش ایرادی نمیتوان گرفت. حتی پای حسگر اثر انگشت، دوربینهای پرسرعت و بسیاری از مشخصههای پیشرفتهتر به تلفنهای هوشمند چینی هم باز شده. در مورد ویژگیهایی صحبت میکنیم که تا یک سال پیش فقط در پرچمداران شرکتهای قدر دیده میشد.ما با تعریف جدیدی از تنوع روبهرو هستیم. نرمافزارها و سختافزارها خیلی شبیه به هم شدهاند؛ در عوض، مجموعهای متنوع و قدونیمقد از گوشیهای مرغوب و مشابه پیش روی خریداران قرار گرفته.این موضوع، شرایط را برای سازندگان تلفنهای هوشمند پیچیده کرده است. آنها حالا باید محصولاتشان را در یک بازار توسعهیافته و فوقالعاده رقابتی راهی بازار کنند. اما ظاهرا شرکتها نمیخواهند به این سادگیها گود را خالی کنند. مثلا لنوو با یک باتری ۵۰۰۰ میلیآمپرساعتی در «وایب P1» سعی میکند در این بازار تکراری، بهنوعی خود را شاخص نشان دهد.اوضاع برای تولیدکنندگان تلفنهای هوشمند حقیقتا سخت شده است؛ اما خب، مشتریان نباید از این شرایط ناراضی باشند.
از آنجاییکه شاخصشدن در چنین بازار رقابتیای سخت شده، شرکتهای سازنده تلاش میکنند با بالابردن گزینههای پیش روی کاربران، جایگاه خود را تثبیت کنند. برخی شرکتها هم کاملا بهصورت خودتخریبی عمل میکنند. شاید مثال این موضوع را بتوانید در رقابت سنگین شرکتهای چینی در پایین آوردن قیمت ببینید. با همهی اینها، هنوز بازار تلفنهای هوشمند بهخاطر همین رقابت پیچیده، رشد عجیبی را تجربه میکند.تا دیروز همه به دنبال قاتل آیفون میگشتند؛ اما دیگر شرایط مثل قبل نیست. همهی شرکتها دستگاههای فوقالعاده و نسبتا مشابهی میسازند. گویا اصطلاح «قاتل آیفون» هم مثل کلمهی «پرچمدار» بیمعنی شده. بعد از معرفی اولین آیفون در سال ۲۰۰۷، هر گوشی داغی که معرفی میشد، عدهای از آن بهعنوان «قاتل آیفون» نام میبردند. زمان نشان داده که هیچیک از آنها قاتل آیفون نبودهاند. گویا اصطلاح قاتل آیفون هم مثل کلمهی پرچمدار بیمعنی شده است. سادهتر بگوییم: دیگر آیفونی باقی نمانده که قرار باشد برایاش قاتلی پیدا کنیم.
الان ما با چندین آیفون طرف هستیم؛ از بزرگ و گران تا کوچک و مقرونبهصرفه. رقبای آیفونها هم یکیدوتا نیستند. در وضعیت فعلی، شما بهترین ویژگیها و قابلیتهای دستگاههای پرچمدار را با تنوع زیادی در بازار میبینید. خرید یک تلفن هوشمند در سال ۲۰۱۵ از خرید آن در سال ۲۰۱۰، بسیار پیچیدهتر شده. احتمالا اول از همه سیستم عامل را انتخاب میکنید و سپس بر اساس اندازه، متریال مورد استفاده، رنگ، رم، حافظهی داخلی و البته قیمت، گوشی موردنظرتان را انتخاب میکنید. شاید هم خیلی ساده به غریزهتان اعتماد کنید و با انتخاب همان تلفنی که در ابتدا جذبتان کرد، خریدتان را انجام دهید. نکته اینجاست که دیگر مثل ۵ سال پیش، گوشی افتضاحی وجود ندارد.
«مایکروسافت کین» (Microsoft Kin) و «بلکبری ترچ» (BlackBerry Torch) به تاریخ پیوستهاند؛ حذف تاریخیشان هم به خاطر این بود که بهاندازهی کافی خوب نبودند. حذف آنهمه تنوع عجیبوغریب در نرمافزار و سختافزار را میتوان نوعی تکامل تلفنهای هوشمند در نظر گرفت. حالا جای آن تنوع را چیز دیگری گرفته. انتخابهای خریداران بیشتر شده. آنها میتوانند گوشیهای مشابه ازلحاظ سختافزار و نرمافزار را در اندازهها و رنگهای مختلف خریداری کنند.دوران تلفنهای هوشمند پرچمدار بهسر رسیده است.
گوشیها از نظر سختافزاری و نرمافزاری خیلی شبیه به هم شدهاند. انتخاب بهترین گوشی و زدن برچسب «گوشی پرچمدار فلان شرکت» دیگر ناممکن شده است. نمیشود یک گوشی پرچمدار انتخاب کرد؛ چون اکثر گوشیها خیلی خوب هستند. در شرایط فعلی انتخاب بهترین گوشی، بیش از هر چیزی به سلیقه و نگرش خریدار بستگی دارد. باوجود این همه گوشی عالی، چه کسی دیگر پرچمدار میخواهد؟