زعفران داروی خشکسالی در کرمان

زعفران داروی خشکسالی در کرمان

تولید زعفران برای توسعه کشت های اقتصادی و کم آب در استان کرمان در دستور کار قرار گرفته و به نظر می رسد این محصول به مرور جایگزین پسته خواهد شد

گروه استان ها: استان کرمان در بحران جدی خشکسالی به سر می برد، بارندگی ها در سال های اخیر کاهش یافته و بخش های مختلف استان به خصوص کشاورزی با چالش جدی تامین آب مواجه شده است.

اما همین بخش کشاورزی یکی از عامل های اصلی هدر رفت منابع آبی استان کرمان طی چهار دهه اخیر بوده است، ۹۵ درصد آبهای موجود در استان در بخش کشاورزی استفاده می شود که عمدتا به دلیل آبیاری سنتی و یا کشت محصولاتی که آب بر هستند اما بهره اقتصادی ندارند هدر رفته است.

تخمین زده می شود حداقل ۷۰ درصد آبهای بخش کشاورزی، تبخیر و یا بی نتیجه جذب زمین می شوند. حالا پس از سال‌ها سرمایه گذاری در بخش کشاورزی دیگر آبی برای توسعه اقتصاد استان کرمان باقی نمانده و حتی تامین آب شرب هم با مشکل مواجه شده است.

مهمترین محصول کشاورزی استان کرمان پسته، خرما و گردو است که بخش عمده این محصولات صادر می شود اما در سال های اخیر شاهد خشک شدن و یا خسارت جدی به این محصولات به دلیل کمبود آب و تغییرات اقلیمی هستیم.

این در حالی است که سال ها منابع آبی موجود در استان صرف تولید محصولات بی ارزشی شده که هیچ تاثیری در تولید ثروت یا افزایش صادرات نداشته است.

در حال حاضر تولید کنندگان پسته نسبت به آینده کشت این محصول در استان کرمان هشدار داده اند و پیش بینی ها از کوچ کشاورزان از استان کرمان به استانهای پر آب خبر می دهد.

در صورتیکه این پیش بینها در دنیای واقعی رنگ حقیقت بگیرد، استان کرمان در بخش اقتصاد با مشکل جدی مواجه می شود، پسته هم اکنون مهمترین محصول غیر نفتی ارزآور استان کرمان محسوب می شود که سالانه ۱.۷ میلیارد دلار عاید کشور می کند.

اما باغهای پسته هر سال در حال کوچک تر شدن است و کشت پسته برای جبران کاهش سطح زیر کشت در استان کرمان هم اکنون در استانهای غربی در حال توسعه است و به وضوح می توان کشت این محصول در آذر بایجان غربی، مرکزی، آذر بایجان شرقی، کردستان را مشاهده کرد استانهای فارس، تهران، خراسان رضوی و جنوبی هم از سالها قبل در این خصوص سرمایه گذاری کرده اند.

حالا مسئولان استان کرمان در حال جستجو برای جایگزین مناسبی برای سالهای آینده کشاورزی استان کرمان هستند، یکی از این محصولات زعفران است.

در اکثر مغازه های استان کرمان می تواند برندهای زعفران کرمانی را مشاهده کرد و حالا طلای سرخ در حال جا باز کردن در سبد سوغات استان کرمان است.

این روزها فصل برداشت زعفران در استان کرمان آغاز شده است و بدون شک می توان پایتخت زعفران استان را شهرستان زرند و به ویژه روستای دشت خاک دانست.

زرند پایتخت زعفران کرمان می شود

این روستا ۱۸۰ کیلومتر مربع وسعت دارد و جمیعتی حدود ۵ هزار نفر را در خود جای داده، دشت خاک در حالی هفته گذشته میزان جشنواره زعفران بود که هر روز توجه به تولید این محصول در استان کرمان بیشتر و رقبا نیز توانمندتر می شوند.

تولید زعفران گلخانه ای نیز این روزها در حال رونق گرفتن است اما بنا به گفته کارشناسان گیاه شناسی اقلیم شهرستان زرند و روستای دشت خاک موجب شده یکی از مرغوب ترین زعفران های کشور در این منطقه تولید شود.

محمد محسنی یکی از کشاورزان دشت خاکی است که به خبرنگار مهر می گوید: این روزها همه در روستا زعفران کار شده اند و اگر زمین خوبی در اختیار داشته باشیم بازدهی و تولید محصول بسیار مطلوب خواهد بود.

این کشاورز می گوید: قبل از کشت زعفران کشاورزان گندم و یا سیب زمینی می کاشتند که به آب زیادی نیاز داشت اما به دلیل خشکسالی دیگر آبی در قنات های منطقه باقی نمانده است و امکان کشت های این چنینی در دشت خاک نیست.

محسنی افزود: بسیاری از مردم مهاجرت کردند و روستا از جمعیت خالی شده بود اما طی دهه گذشته جهاد کشاورزی و برخی مردم به سمت کشت زعفران سوق پیدا کردند.

بازگشت مردم به روستاها

وی افزود: این محصول نیاز به آب دیمی دارد و به راحتی می توان محصول با سود بالا را در دشت خاک کشت و روانه بازار کرد.

این کشاورز گفت: همین مساله باعث شده بسیاری از افرادی که مهاجرت کرده بودند دوباره به روستا برگردند و سرمایه گذاری کنند.

محمد عزیزی یکی دیگر از تولید کنندگان زعفران است که می گوید: هر سال چند بار به تربیت حدیریه و تربیت جام و قائنات سفر می کنم و از تجربیات کشاورزان مجرب استفاده می کنم.

وی گفت: کشت زعفران یکی از گزینه های مطلوب برای کشاورزان برای جایگزینی با محصولاتی است که به آب زیادی برای تولید نیاز دارند.

صادرات فله ای زعفران کرمان

این کشاورز افزود: مسئولان باید از کشاورزان حمایت کنند تا بتوانیم جای خود را در بازار زعفران کشور باز کنیم اما متاسفانه بسیاری از محصول به صورت عمده به استانهای خراسان رضوی و خراسان جنوبی صادر و در آنجا فروخته می شود.

وی گفت: ما در ابتدای راه هستیم و کشاورزان این دو استان سالها برای برند سازی، کشت مسلوب و صادرات تلاش کرده اند، پسته ما را در این استان ها می کارند و ما زعفران آنها را کشت می کنیم.

وی گفت: تبادل تجربیات می تواند راه صد ساله را برای ما کوتاه کند و این کار با دعوت از کشاورزان استان های مجاور انجام شود و مسئولان باید در این خصوص همت کنند.

امکان بسته بندی، برند سازی و فرآوری زعفران در استان کرمان وجود ندارد

احمد محمدی یکی دیگر از کشاورزان زعفران کار است که می گوید: متاسفانه امکان بسته بندی، برند سازی و فرآوری زعفران در استان کرمان وجود ندارد، با توجه به کیفیت محصول اگر برنامه ریزی مطلوبی از سوی مسئولان انجام شود به سادگی می توانیم زعفران را جایگزین محصولات دیگر کنیم.

زهرا کمالی نیز از کشاورزان زرندی است که می گوید: درختان پسته به دلیل بی آبی در حال خشک شدن هستند و برای جبران ضرر اقدام به کشت زعفران بین درختان پسته کرده ام که سود زعفران برای من در سال گذشته که محصول پسته نداشتیم توانست بسیاری از هزینه هایم را جبران کند.

وی گفت: کشت زعفران باید به صورت گسترده و سازماندهی شده در شهرستان زرند توسعه و مورد حمایت قرار گیرد.

وی خواستار جلوگیری از خام فروشی و فله فروشی زعفران شد و بیان کرد: زعفران کرمان کیفیت بسیار مطلوبی دارد و اگر به درستی بازاریابی و معرفی شود می تواند در مدت کوتاهی نظر مصرف کنندگان را جلب کند.

وی افزود: برای توسعه کشت زعفران باید کار زیربنایی انجام شود و صنایع جانبی از جمله بسته بندی نیز توسعه یابد اگر بتوانیم با توسعه کشت محصول مواد اولیه را برای این صنایع فراهم کنیم مسلما سرمایه گذاران فعال می شوند.

وی همچنین ایجاد شرکت های تعاونی بومی در استان و جلوگیری از فروش محصول به دلالان را بسیار مهم دانست.

وی بازار یابی را بسیار با اهمیت دانست و بیان کرد: اگر یکی از حلقه های تولید زعفران لنگ بزند باید دست به دامن استانهای شمالی کرمان شویم و اینگونه دست رنج ما نصیب دلالان استانهای مجاور می شود.

وی گفت: توسعه کشت زعفران در اکثر استانها در حال انجام است و اگر نتوانیم پیش رو باشیم باید شکست را قبول کنیم.

فرماندار زرند نیز در گفتگو با مهر می گوید: توسعه کشت زعفران در شهرستان زرند مورد حمایت و استقبال مسئولان قرار دارد و تسهیلات مطلوبی هم در اختیار کشاورزان قرار می گیرد.

علی صادق زاده بیان کرد: کشاورزان زرندی در حال حاضر کار برداشت محصول را شروع کرده اند و بسیاری از مزارع زیر کشت زعفران رفته است.

وی بیان کرد: ۳۴۰ هکتار از مزارع شهرستان سال گذشته زیر کشت زعفران بوده که در سال جاری ۴۰ هکتار دیگر به آن افزوده شده است.

صادق زاده بیان کرد: اکثر افرادی که در سال های اخیر به شهرها مهاجرت کرده بودند در حال بازگشت به روستاها هستند و حتی شهرنشین ها هم در خصوص سرمایه گذاری برای تولید این محصول تمایل پیدا کرده اند.

وی گفت: هر سال در شهرستان هزار و ۲۰۰ کیلوگرم محصول تولید می شود و بازدهی خوبی در هکتار در شهرستان گزارش شده است بطوریکه از هر هکتار حدود ۳ کیلو محصول برداشت می شود.

حالا کشاورزان زرندی در کنار پسته تولید زعفران را نیز در دستور کار خود قرار داده اند و امیدوارند با محصول جدید بتوانند اقتصاد خانوار را پایدار نگه دارند و با خشکسالی مقابله کنند.