گفتوگوی ۱۵۰ دقیقهای پیرامون فضای کسبوکار کرمان در «کلاب هاوس»
عبور از مشکلات به شرط همدلی
زکیه سلیمی
شنبه گذشته اما انتشار آمار وضعیت فضای کسب و کار استانها و قرار گرفتن کرمان در جمع بدترین استانها بهانه این اتاق گفتوگوی مجازی شده بود.
شرکتکنندهها از منظرهای مختلف به تبادل تجربیات خود در مورد موانع فضای کسبوکار پرداختند که در این گزارش به بخشهایی از آن میپردازیم.
طبیبزاده نفر اول منتقدان
رییس اتاق بازرگانی کرمان معتقد است که ۳ عامل نا آشنایی به قوانین و مقررات، ترس مدیران از سازمانهای نظارتی و مسائل فرهنگی در شرایط کنونی فضای کسبوکار استان موثر است.
طبق پایش کسبوکار اتاق بازرگانی ایران، در زمستان ۹۹، استان کرمان در رتبهی سیام این پایش قرار گرفته که نشان میدهد کرمان همچنان جزو استانهای نامساعد برای فعالیت اقتصادی به حساب میآید.
این موضوع با حضور برخی از فعالان اقتصادی استان در شامگاه روز شنبه در کلابهاوس «کرماننو» با عنوان «نقش فضای کسبوکار و توسعه کرمان» مورد بررسی قرار گرفت.
رییس اتاق بازرگانی کرمان در این نشست مجازی گفت که این پایش به معنای این که فضای کسبوکار کرمان بدتر شده نیست.
سیدمهدی طبیبزاده اضافه کرد: طبق بررسیها نمره کسبوکار زمستان ۹۹ نسبت به فصل قبل تغییر چندانی نداشته و فقط یک دهم درصد نامساعدتر شده است. از نمره 6.14 در پاییز 99 به نمره 6.15 در زمستان 99 رسیدهایم.
به گفته او استانهای دیگر سرعت بهبود بالاتری داشتهاند که این موضوع باعث شده از رتبه 28 فصل پاییز به رتبه 30 در فصل زمستان برسیم.
طبیبزاده افزود: برخی معتقدند که روش آماری این پایش بیانگر واقعیت کسبوکار نیست، ما سعی کردیم این روش بهبود پیدا کند، در هر حال مسابقه است و بین استانهای مختلف همین سوالات به همین روش آماری به کار گرفته شده تا مشخص شود استانها نسبت به هم چگونهاند.
۳ عامل موثر در فضای کسبوکار
رییس پارلمان بخش خصوصی کرمان میگوید که طبق این شاخصها کسبوکاردر کرمان جایگاه خوبی ندارد و استان قفل است.
به اعتقاد او ۳ عامل در کنار عواملی که این پایش برای موانع کسبوکار عنوان کرده است وجود دارد. اول جهل و ناآگاهی به قوانین، دوم ترس مدیران از دستگاههای نظارتی و سوم مسائل فرهنگی.
طبیبزاده میگوید دستگاههای نظارتی باید از اجرای صحیح قوانین حمایت کنند اما کارمند یا مدیر از ترس سازمان نظارتی آن را انجام نمیدهد.
او افزود: میخواهیم که دستگاههای نظارتی با دولت و بخش خصوصی جلسه مشترک بگذارند تا این مسائل را برای همیشه حل کنند چرا که در شرایط غیرعادی نمیتوان کشور را با قوانین عادی اداره کرد.
جلالپور: استناد به پایش کسبوکار اتاق بازرگانی کامل نیست
اگرچه که رییس پارلمان بخش خصوصی کرمان میگوید پایش کسبوکار اتاق بازرگانی ایراداتی دارد ولی بین استانها رقابتی است اما رییس سابق اتاق بازرگانی ایران با اشاره به ایراد پایش فصل زمستان میگوید: استناد به تحلیل پرسشنامههای این پایش درست نیست.
محسن جلالپور اضافه میکند: نباید فکر کنیم که ما واقعا در رتبه سی ام قرار داریم، بلکه ما خیلی بهتریم و استناد صد درصدی به این پرسش نامههایی که محدود است خیلی به نظرم کامل نیست.
این فعال اقتصادی ادامه میدهد: در یک بررسی در خصوص سرمایهگذاری، کرمانیها سومین استانی بودند که در استانهای دیگر سرمایهگذاری کرده بودند که بخشی از آن به همین کسبوکارها برمیگردد.
به اعتقاد جلالپور استان کرمان از بعد کشاورزی، رقیب سنگینی است. او میگوید فرضکنید امسال ما اگر صد و پنجاه هزار تن برآورد برداشت پسته داشته باشیم، قیمت آن حولوحوش پانزده تا بیست هزار میلیارد تومان است که این رقم سرمایهگذاری با برخی استانها فاصله دارد.
مرعشی: باید از سرمایهگذار حمایت کرد
سیدحسین مرعشی استاندار اسبق کرمان هم که در این نشست دو ساعته حضور پیدا کرد در خصوص عملکرد فضای کسبوکار در کرمان به مزاح خطاب به رییس اتاق بازرگانی کرمان گفت: آقای طبیبزاده شما رییس اتاق بازرگانی باشید و رتبه کسب و کار ما پایین باشد؟
البته این صحبت مرعشی درحالیست که طبیبزاده خود همواره از منتقدان عملکرد کسبوکار در استان است.
به اعتقاد مرعشی باید فضا را برای سرمایهگذار آماده کرد تا هر کار که میخواهد انجام دهد و اگر قرار باشد از کارها حمایت موثر نشود، کسبوکار کاهش مییابد.
استاندار و نماینده سالهای دور کرمان میگوید در زمان مدیریتم در استان کرمان قرار بود از هر کس که در حوزه اقتصادی میخواهد فعالیت کند حمایت شود، آن زمان گروهی در شهربابک فعالیت اقتصادی راه انداخته بودند و به آن جا رفتم، بعدها نماینده وقت شهربابک من انتقاد کرد که شما رفتهاید در حوزهی منافقین بازدید کردید. من میگویم اگر شمر هم سرمایه گذاری کند از او حمایت میکنیم.
او اضافه کرد: گاهی اوقات دیده میشود برخی دوستان در استان اشتباه میکنند و جلوی کار را میگیرند و بعد افتخار میکنند که جلوی کاری گرفته شد، خوب معلوم است که وضعیت کسبوکار بدتر میشود.
زمین کم است یا سند؟
سیدحسین مرعشی معتقد است که برخی قوانین دستوپاگیر است. او میگوید: در زمان تصدیام در استانداری کرمان زمینی را به ارگ جدید واگذار کردیم که ۲ هزار هکتار بود، بارها جلوی زمین را گرفتند. من میگویم که کرمان زمین کم دارد یا سند؟
او افزود: در این خصوص بازرسی از من ایراد گرفته بود. اما ما آن زمان زمین ۲هزار هکتاری واگذار میکردیم اما اکنون برای واگذاری بیشتر از پنجاه هکتار باید ۱۴ استعلام از تهران بگیرند.
مهرابی: دولت باید یک برنامهی مدون عملیاتی داشته باشد
«فضای سنتی کسبوکار» این کلیدواژهای که سرپرست معاونت اقتصادی استانداری کرمان در نشست بررسی فضای کسبوکار استان کرمان به کار می برد و معتقد است که این موضوع عامل اثرگذار در قرارگیری کرمان در جایگاه ۳۰ ام پایش کسبوکار است.به گفته حسین مهرابی بعضی مشاغل در استان کرمان مانند معادن و کشاورزی باعث شده که نگاهها به این سمت و سو حرکت کند در حالی که وقتی ما صحبت از فضای کسبوکار میکنیم دولت لااقل باید یک برنامهی مدون عملیاتی داشته باشد.
او اضافه میکند که مدتیست از فضای تئوری و شاخصهای اقتصادی فاصله گرفته و در بطن کار هستم و معتقدم فضای کسب و کار نیاز به تحول جدی دارد.
مهرابی میگوید باید دقت کنیم که از کسبوکارهایی حمایت کنیم که دارای مزیت هستند.
او اضافه میکند: یک عده در زمان تحریم به کالاهایی روی میآوردند که قبلا توسط عدهای وارد میشد اما به محض اینکه بازارها باز شود این فعالیتها مزیت بلندمدت ندارند.در یک ساعت پایانی این اتاق سایر شرکتکنندگان به ارائه دیدگاه خود پرداختند و میهمانان اصلی اتاق شنونده بودند. در این میان صحبتهای یکی از حاضران توجه همه را به خود جلب کرد. «میثم برداره» جوان کرمانی بود که برای راهاندازی شرکت خود در کرمات تلاش فراوانی کرده بود اما نتوانسته بود راه به جایی ببرد. او گفت که اکنون شرکتش در مازندران است و بخش زیادی از بازار محصول تجهیزات پزشکی که ارائه میکند راهی کرمان میشود.
علی شمسی فعال بخش کشاورزی هم از مشکلات پیش روی کشاورزان برای توسعه کسب و کارشان گفت. او با گلایه از بانکها در پرداخت تسهیلات مسیر پر پیچ و خم دریافت تسهیلات از بانکها را تشریح کرد.
در تمام زمان برگزاری اتاق «نقش فضای کسب و کار و توسعه کرمان» استاندار کرمان و تعدادی از مسئولان استانی و ملی کرمانی شنونده بودند.