کرمان بر قله تورم مهرماه ایستاد

شاخص فلاکت در کرمان نارنجی و در تهران سبز شد

کرمان بر قله تورم مهرماه ایستاد

مرضیه قاضی‌زاده|کاغذوطن 

گزارش

   همه چیز برعکس از کار درآمد؛همزمان با شروع مدارس کرمان رکورد تورم را زد. کرمان شانه به شانه گیلان پیش رفت تا رکورد تورم ماهانه را به خود اختصاص دهد. ۵.۸درصد افزایش قیمت در ماهی که متوسط رشد در کشور ۳.۷درصد بود.چند ماه است که به طور متوالی تورم کرمان از تورم کشور بالاتر می‌زند و همه این ها در کنار دو رقمی بودن نرخ بیکاری کرمان را به وضعیت نارنجی شاخص فلاکت رسانده و تهران را سبز کرده است.  شاخصی که سر جمع دو شاخص نرخ بیکاری و تورم است. تورمی که مرز ۴۵درصد را در استان رد کرده و نرخ بیکاری که در شهریور ماه به 11.1درصد رسیده.

 این تورم طبق گزارش مرکز آمار ایران باز هم ریشه در افزایش قیمت خوراکی‌ها و شامیدنی‌ها دارد . طبق گزارش دیگری از همین منبع آماری در مهر ماه تخم مرغ۱۶.۸درصد نسبت به شهریور، پنیر ۹.۲درصد، هندوانه 21.2درصد و فلفل دلمه‌ای 22.7درصد افزایش قیمت داشتند، به طور کلی این ماه قیمت کالاهای اساسی چون شکر،‌گوشت ، مرغ تقریبا ثابت مانده و بیشتر نوسان مربوط به دو گروه میوه و سبزی بوده که رکورد دارش هم فلفل دلمه‌ای و هندوانه است.

بگذارید قدری بازه آماری را گسترده تر کنیم؛ طبق نمودار نرخ تورم 12 ماهه منتهی به مهر، تورم کرمان همچنان از تورم کشوری بالاتر است.

گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد در دوازده ماهه منتهی به مهر تورم کرمان یک واحد درصد از تورم 45.4درصدی کشور بیشتر است. نکته جالب این گزارش نرخ تورم تهران است. این گزارش نشان می‌دهد که پایتخت نشینان در کنار ساکنین قم کمترین نرخ تورم را به ثبت رساندند.

 شاخص فلاکت هم همین موضوع را تایید می‌کند. این شاخص که حاصل جمع نرخ تورم و بیکاری است. باز هم بر این نکته صحه می‌گذارد  که افرادی که در تهران ساکن هستند زندگی بهتری نسبت به کرمان داشتند. در حالی که کرمان با شاخص فلاکت 57.2در وضعیت نارنجی قرار گرفته  دو استان تهران و قم با عدد حدود 50 درصد در وضعیت سبز قرار گرفتند. موقعیتی که یک سر آن به نرخ تورم کمتر این دو استان و سر دیگری ان به وضعیت اشتغال ان ربط دارد.

*نرخ بیکاری دو رقمی کرمان

 از دلایل اصلی وضع بهتر استان‌های قم، تهران و سمنان از حیث شاخص فلاکت، نرخ تورم پایین‌تر از سایر استان‌ها، در پایان تابستان امسال بوده؛ به‌گونه‌ای که نرخ تورم 12‌ماه منتهی به شهریور امسال در استان قم 41.3درصد، تهران 41.8درصد و سمنان 43.2درصد بوده است؛ افزون بر این نرخ بیکاری در این 3استان به‌ترتیب 8.5درصد، 8.9درصد و 6.5درصد برآورد شده است. این در شرایطی است که کرمان در همین بازه زمانی نرخ بیکاری 11.1درصد را داشته است .

 به غیر از قم ، تهران و سمنان، 7 استان ایران شامل استان‌های قزوین، مازندران، اردبیل، فارس، سمنان، همدان و زنجان در فصل تابستان امسال نرخ بیکاری کمتر از 7 درصد را تجربه کرده‌اند؛ درحالی‌که بالاترین نرخ بیکاری در استان هرمزگان 18.2درصد به ثبت رسیده و پس از آن استان‌های خوزستان 14.3درصد، کرمانشاه 14درصد، یزد 13.6درصد بوده است. براساس همین گزارش مجموعه 13 استان از 31 استان کشور که شامل کرمان هم می‌شود نرخ بیکاری دو رقمی داشته اند.   

 وضعیت بهتر در مرکز

آنچه مسلم است شاخص فلاکت در استان‌های مرکزی ایران، وضع بهتری نسبت به استان‌های مرزی در پایان تابستان 1400 داشته است. فارس، گیلان، کرمان، زنجان، گلستان، بوشهر، اصفهان، سیستان و بلوچستان، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و یزد هم در محدوده نارنجی یعنی كانال 55 تا 60 درصدی شاخص فلاکت قرار دارند. این گزارش می‌افزاید: استان‌های ایلام، کهگیلویه و بویراحمد، کردستان، لرستان، خوزستان، خراسان شمالی، چهارمحال و بختیاری، کرمانشاه و هرمزگان در محدوده قرمز بالای 60 درصدی شاخص فلاکت جای گرفته‌اند.

رتبه هشتم جهان در شاخص فلاکت

 براساس آخرین برآوردهای صورت گرفته ایران دربین 156 کشور دنیا از نظر شاخص فلاکت رتبه 8 را دارد و درست بعد از  ونزوئلا، لبنان، زیمبابوه، سودان، سوریه، آرژانتین و ترکیه قرار دارد.شاخص فلاکت ایران در پایان سال 98 به 45.4درصد رسید و در پایان سال گذشته هم با ثبت رکورد 46.1درصدی بالاترین حد نصاب را در دهه 90 به‌دست آمد. حالا هم در پایان نیمه نخست سال 1400 آمارها نشان می‌دهد شاخص فلاکت با 9.3درصد رشد، نسبت به اول امسال، از مرز 55 درصد فراتر رفته و به بالاترین رکورد در پس از انقلاب رسیده است. دلیل اصلی افزایش رتبه ایران در شاخص فلاکت جهانی، نرخ تورم بالاست.

*تورم کشور به کدام سمت می‌رود

ایران یکی از کشورهای دارای تورم بالاست و سیاست دولت‌های گذشته برای کشاندن نرخ تورم به محدوده تک رقمی در یک بازه زمانی دست‌کم 4 ساله به شکست انجامیده است.اما سوال اینجاست که آینده کشور به کدام سمت خواهد رفت. یکی از راه‌هایی که می‌توان وضعیت اقتصاد را در 4 الی 5 ماه اینده پیش بینی کرد. شاخص تورم تولیدکننده  است؛ چرا كه یك تكانه در شاخص قیمت تولیدكننده و شاخص قیمت عمده فروشی پس از حدود 3 تا 8 ماه به شاخص قیمت مصرف كننده نفوذ کرده و باعث افزایش تدریجی  شاخص قیمت مصرف کننده CPI میشود. این اثر پس از گذشت تقریباً یك سال و نیم به یك عدد ثابت رسیده و به روند خود ادامه می‌دهـد.

 نرخ شاخص قیمت تولیدکننده بخش های خدمات کل کشور در تابستان 1400 به عدد 11.1درصدی رسیده. به عبارت دیگر این شاخص در سال 1400 مرز رشد 200 درصدی را رد کرده و در بهار به 322.8درصد و در فصل تابستان به 358.7درصد رسیده است که حاکی از تورم بالای بخش تولیدکننده است. تورمی که چند ماه دیگر به بخش مصرف کننده منتقل شده و موج تورمی دیگر را آغاز خواهد کرد.

تغییرات میانگین شاخص کل قیمت تولید کننده بخش‌های خدمات در چهار فصل منتهی به فصل تابستان 1400( تورم سالانه )به 45.1درصد رسیده که بیشترین افزایش قیمت در بخش فعالیت‌های خدماتی مربوط به تأمین جا و غذا با ۷۶.۲درصد افزایش قیمت و بعد از آن فعالیت های اداری و خدمات پشتیبانی با بیش از 70 درصد رشد قیمت است.