رشد ۲۶درصدی پرداخت تسهیلات، بانک را از مثلث منفور موانع تولید بیرون نکشید. تسهیلات بانکی به چه کسانی پرداخت شد؟

رشد ۲۶درصدی پرداخت تسهیلات، بانک را از مثلث منفور موانع تولید بیرون نکشید. تسهیلات بانکی به چه کسانی پرداخت شد؟

گزارش از: مرضیه قاضی‌زاده

 دبیر شورای هماهنگی بانک‌های استان: آمار شاخص فضای کسب و کار را قبول ندارم

رییس کمیسیون بانک‌، بیمه و مالیات اتاق بازرگانی: بانک‌ها در پرداخت تسهیلات سلیقه‌ای عمل کردند

رشد پرداخت تسهیلات در استان ۲۶ درصد بود؛ ۱۰ واحد درصد بیشتر از متوسط کشور. تابستان امسال اما مثل فصل قبل و حتی دوره‌های پیشین دشواری تامین مالی از بانک جز سه ضلع اصلی مشکلات واحدهای اقتصادی در استان بود. شاخص فضای کسب و کار استان پسرفت داشته است. دبیر شورای هماهنگی بانک‌ها نحوه محاسبه شاخص را که بر مبنای اطلاعات پرسش‌نامه‌ای  از واحدهای اقتصادی زیر سوال می برد و در مقابل رئیس کمیسیون بانک، بیمه و مالیات اتاق بازرگانی استان معتقد است پرداخت تسهیلات سلیقه‌ای بوده است.

کل میزان سپرده‌های بانکی ارزی و ریالی در بانک‌های استان کرمان آبان ماه، یک میلیون و ۳۲۹هزار میلیارد ریال بود. با کمی اختلاف مشابه مهر ماه و ماه‌های قبل‌ترش. سپرده‌های استان از نظر ریالی مشابه استان‌هایی همچون گیلان، البرز و بوشهر است. از مبلغ یک میلیون و ۳۲۹ هزار میلیاردی تقریبا ۸۵۳هزار میلیاردش صرف پرداخت تسهیلات شده است.

*پرسش‌نامه‌ها را افراد ناراضی پر کردند

الله داد‌محمدی، دبیر شورای هماهنگی بانک‌های استان کرمان در گفت‌وگو با :«کاغذ وطن» اذعان دارد که رشد تسهیلات پرداختی در استان ۲۶ درصد بوده که حتی ۱۰ درصد هم بیشتر از متوسط کشوری است. داده‌های شاخص فضای کسب و کار استان در تابستان امسال اما گویای این است که بعد از غیرقابل پیش‌بینی بودن قیمت‌ها، دشواری تامین مالی از بانک‌ها مهمترین مانع بر سر راه فعالین اقتصادی استان است. جواب محمدی به این تناقض زیر سوال بردن این شاخص است. او در این رابطه می‌گوید: «آماری که دوستان اعلام می‌کنند را ما قبول نداریم. همکاران بانکی ما تعداد زیادی از واحدهای اقتصادی را تامین مالی می‌کنند. رشد پرداخت تسهیلات در استان ۲۶ درصد و است و ما این تسهسلات را به مردم پرداخت کردیم. در واقع این مبالغ به غیر از مردم استان کرمان به اشخاص دیگر پرداخت نشده است.» او معتقد است باید واحدهای تولیدی که پاسخ این پرسش‌نامه‌ها را می‌دهند رصد شوند: «ممکن است برخی واحدها با بانک مشکل داشته باشند و اگر صد بار هم از این افراد پرسیده شود، ناراضی هستند. ولی اگر از افرادی که از بانک پول گرفتند و تسهیلات را پرداخته و مجددا وام گرفتند پرسش شود، مسلما راضی هستند» 

*عموما مراجعه به بانک منجر به اخذ تسهیلات نمی‌شود

رئیس کمیسیون بانک‌بیمه و مالیات اتاق بازرگانی اما دیدگاهی دیگر دارد. محمد حسین اکبری معتقد است که پرداخت تسهیلات سلیقه‌ای بوده است. او در این رابطه به «کاغذ وطن» می‌گوید: « بانک‌ها عموما سلیقه‌ای عمل می‌کنند و حتی به دستورالعمل‌های بانک مرکزی هم هیچ‌گونه توجهی ندارند. این مقوله چه در مورد وام‌های تکلیفی و چه غیر تکلیفی وجود دارد و به همین دلیل هم مردم با بانک‌ها به مشکل می‌خورند و عموما مراجعه‌شان منجر به اخذ تسهیلات نمی‌شود»

او معتقد است در مورادی شرایط بانک‌ها برای پرداخت تسهیلات حتی در مقوله قانون نمی‌گنجد:« گاهی وقتی یک واحد برای پرداخت تسهیلات معرفی می‌شود، شرایطی جلویش گذاشته می‌شود که قانونی نیست و در چارچوب قانون هم نمی‌گنجد.»

تورم بر رشد تسهیلات بانکی سایه افکند

نگاه بانک‌ها هنگام پرداخت تسهیلات به قد و قواره هر واحد اقتصادی است. شرکت‌هایی که به استناد گفته نماینده سیرجان و بردسیر تعدادشان انگشت شمار است. حسن‌پور ۲۶ خرداد امسال در جلسه شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی در همین رابطه گفته بود: «در سیستم بانکی اکنون همه بانک‌ها دنبال ده شرکت برند استان هستند در حالی که ۹۰ درصد اشتغال در واحد‌های کوچک تولیدی است.»

نکته دیگر آنکه رشد پرداخت تسهیلات در استان از رقم تورم کمتر بوده است. در واقع درست است که  پرداخت مبالغ ریالی تسهیلات در استان افزایش ۲۶درصدی یافته، اما در کنار آن تورم در کشور نزدیک ۵۰ درصد بوده است. نیاز به نقدینگی برای خرید تجهیزات و سرمایه‌گذاری بیشتر از قبل است و این موضوع افزایش رقم پرداخت تسهیلات در استان را در سایه خود نگه داشت.

تامین مالی دروازه پیشرفت و توسعه اقتصادی هر کشور است. هر واحد اقتصادی برای شروع نیاز به تامین مالی دارد. این آیتم برجسته اما در استان به صورت عادلانه توزیع نشده است.پرداخت تسهیلات در استان افزایش داشته اما این تسهیلات نصیب چه افرادی شده؟این موضوعی است که نیاز به بررسی دارد اما به گواه مدیرکل دفتر جذب و حمایت از سرمایه گذار استانداری در سال گذشته میزان بدهی‌های بزرگ استان کرمان هزار و ۸۷۷میلیارد تومان بوده  که در دست ۱۰۰ نفر است و از این مقدار فقط ۱۰۰ میلیاردتومان آن مربوط به جنوب استان کرمان است.

بیشترین اعتراضات از پرداخت تسهیلات بانکی در دو بخش  کشاورزان و صنعتی است. ­غزنوی، دبیرکل مجمع کارآفرینان ایران پیش از این گفته بود بانک‌ها به بهانه نبود منابع، از دادن تسهیلات به واحدهای تولیدی امتناع می‌کنند. بخش صنعت و معدن در یک ماهه امسال در جایگاه دوم بیشترین دریافت کننده تسهیلات بانکی قرار دارد و سهم ۳۳.۸ درصدی از کل تسهیلات را به خود اختصاص داده است. این در حالی است که طبق قانون برنامه ششم توسعه، بانک مرکزی (شورای پول و اعتبار) مکلف است سیاست‌های پرداخت تسهیلات بانکی را به گونه‌ای تنظیم کند که سهم بخش صنعت و معدن از تسهیلات پرداختی سالانه طی اجرای قانون برنامه حداقل ۴۰ درصد باشد. به غیر این دو بخش بانک‌ها در ارائه تسهیلات به طرح نهضت ملی مسکن نیز عملکرد قابل قبولی نداشتند. پس از تصویب قانون جهش تولید و تامین مسکن ۲۷ بانک و موسسه اعتباری مکلف به پرداخت تسهیلات این طرح شدند. برای هر بانک نیز سهمیه‌ای جداگانه تعیین شد. بیشترین سهمیه مربوط به بانک مسکن با ۶۳ هزار میلیارد تومان بود، دو بانک دولتی دیگر هرکدام پرداخت ۴۲ هزار میلیارد تومان را بر عهده گرفتند. اعداد و ارقام متفاوتی نیز برای دیگر بانک‌ها تعیین شد که از ۳۰ میلیارد تومان تا ۳۹ هزار میلیارد تومان را شامل می‌شود. با این حال ۲۶ بانک و موسسه اعتباری عملکرد چندانی در پرداخت وام به طرح نهضت ملی مسکن ارائه نکرده‌اند. 

درست است که پرداخت مبالغ ریالی تسهیلات در استان افزایش ۲۶درصدی یافته، اما تورم در کشور نزدیک ۵۰ درصد بوده است. نیاز به نقدینگی برای خرید تجهیزات و سرمایه‌گذاری بیشتر از قبل است و این موضوع افزایش رقم پرداخت تسهیلات در استان را در سایه خود نگه داشت. هر واحد اقتصادی برای شروع نیاز به تامین مالی دارد. این آیتم برجسته اما در استان به صورت عادلانه توزیع نشده است.به گواه مدیرکل دفتر جذب و حمایت از سرمایه گذار استانداری در سال گذشته میزان بدهی‌های بزرگ استان کرمان هزار و ۸۷۷میلیارد تومان بوده  که در دست ۱۰۰ نفر است و از این مقدار فقط ۱۰۰ میلیاردتومان آن مربوط به جنوب استان کرمان است.