رئیس مرکز اصلاح نژاد دام کشور در جشنواره شتر مطرح کرد: جنوب کرمان اولویت ژرم پلاست سیار کشور
کاغذوطن
سمیهخدیشی – در برگزاری جشنوارهها اهداف مختلفی دنبال میشود. گاهی منظر فرهنگی، اجتماعی و گاهی توسعه اقتصادی و گردشگری اولویت دارد. جشنواره شتر ۱۹ بهمن در قلعهگنج برگزار شد. برگزارکنندگان جشنواره به دنبال معرفی ظرفیتهای اقتصادی و توجه به اهمیت این دام در صنعت و امنیت غذایی مردم بودند. این تنها هدفی که دنبال میکردند نبود. با استقبالی که از این مراسم شد، علاوه بر آنکه تااندازهای در موضوع گردشگری و شناساندن ظرفیتهای شهرستان قلعه گنج قدمی برداشته شد، اهمیت و جایگاه یک محصول که به نظر میرسد مورد غفلت متولیان است به مخاطبان گوشزد شد.
شتر در شرایط کنونی که با تغییر اقلیم روبرو هستیم دام با ارزشی بهحساب میآید. چرا که این حیوان با شرایط بیابانی کشور و گیاهان شورپسند این اقلیم کمبارش، سازگار شده و باتوجهبه این موضوع که مساحت قابلتوجهی از کشورمان به بیابان اختصاص دارد برتری این دام را نسبت به سایر دامها بیشتر میکند.
*سال ۲۰۲۴ برای شتر نامگذاری شد
باید به زنجیره پرورش شتر به دلیل خصلت تطبیق آن با بیابان بهعنوان یک فرصت استثنایی برای این سرزمین نگاه کرد. اهمیت و نقش این دام در تأمین و حفظ امنیت غذایی است که سازمان ملل متحد سال ۲۰۲۴ را بهمنظور تأکید بر نقش شترها در حفاظت از اکوسیستمها، حفظ تنوع زیستی و تأمین امنیت غذایی در مواجهه با تغییر اقلیم، بهعنوان سال بینالمللی شتر اعلام کرده است.
جشنواره شتر در قلعه گنج گامی در همین راستا بود. آن طور که رئیس مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدات دامی کشور که در این جشنواره حضور یافت، میگوید: برگزاری جشنواره میتواند زیرساخت خوبی برای توسعه اقتصادی و فرهنگی شتر باشد و جنوب کرمان ظرفیت خوبی در این زمینه دارد.
*اهمیت جلوگیری از قاچاق دام
عباس اکبری شریف ابراز امیدواری میکند؛ بتوان با یک دستورالعمل مناسب و ایجاد واحدهای پرورش و اصلاح نژاد شتر، توسعه پایدار اقتصادی در منطقه جنوب کرمان رقم بخورد.
اکبری شریف توجه به مسئله قاچاق دام را مهم ذکر میکند و میگوید: باید با توسعه پرورش شتر در منطقه، از قاچاق این دام جلوگیری شود تا ذخایر ژنتیکی بومی کشور از بین نرود.
مدیرکل مرکز اصلاح نژاد و بهبود تولیدات دامی کشور ادامه داد: تمامی مسئولان موظفاند از قاچاق بهطورجدی جلوگیری کنند و تشکلها و مسئولان اهتمام ویژه برای حفظ ذخایر بومی کشور داشته باشند.
*جنوبکرمان اولویت ژرم پلاست سیار کشور
مدیرکل مرکز اصلاح نژاد و بهبود تولیدات دامی ادامه داد: برای تأمین امنیت غذایی، باید بنگاههای اقتصادی و تولیدی در روستاها را فعال کنیم و سبد تولید و درآمد روستاییان را توسعه دهیم.
او اظهار کرد: توسعه اقتصاد فرهنگی در حوزه پرورش شتر از دیدگاههای اصلی وزارت جهاد کشاورزی است و پرورشدهندگان و تشکلهای استان از ظرفیت مرکز اصلاح نژاد دام کشور استفاده کنند.
اکبری شریف اعتقاد دارد: مراکز تحقیقاتی خوبی در کشور داریم که در حوزه ژنومیک شتر و اصلاح نژاد آن کارهای بسیار خوبی انجام دادهاند.
او با اشاره به اینکه باید در این حوزه به سمت هوشمندسازی برویم یادآور شد: چرای شتر، رفتار آن و نگهداری این دام در کشور مقولهای ناشناخته مانده ست و توسعه اکولوژیک شتر یکی از راههای توسعه آن است.
اکبری شریف افزود: با وجود ظرفیت ۲۳۰ هزارنفری این دام در کشور برای شتر در سال آینده که سال جهانی شتر هم است در سطح ملی برنامههای ویژهای دنبال میشود.
او گفت: اولین ژرم پلاست سیار کشور را برای بهبود نژاد و انتقال جنین شتر راهاندازی کردهایم و جنوب کرمان اولین منطقهای خواهد بود که از این مواهب بهرهمند خواهد شد.
از دیگر سخنرانان این مراسم رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان بود که در سخنان خود به جمعیت ۲ میلیون و دویست هزار رأس دام سبکوسنگین و تولید سالانه ۱۵ هزار تن گوشت قرمز و بیش از ۴۰ هزار تن شیر جنوب کرمان اشاره کرد و گفت: این حجم از تولیدات این منطقه را یکی از قطبهای تولید محصولات دامی در کشور به شمار میآورد.
*عقبافتادگی در زیرساختهای حوزه دام
احمد احمدپور هدف از برگزاری جشنواره معرفی پتانسیلها و ظرفیتهای منطقه جنوب کرمان در پرورش شتر عنوان کرد و افزود: امیدواریم زیرساختهای لازم از جمله کشتارگاه صنعتی، صنایع تبدیلی و کارخانه خوراک دام در جنوب کرمان فراهم شود چرا که در این حوزه با عقبماندگیهای روبرو هستیم.
احمدپور ادامه داد: قصد داریم با ایجاد تشکلها و اتحادیهها و برنامههای آموزشی و افزایش ضریب نفوذ دانش در بخش دام منطقه یک قطب دامپروری قوی در کشور ایجاد کنیم.
جنوب کرمان رتبه پنجم کشوری پرورش شتر
رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان از افق روشن و جایگاه تأثیرگذار ایران در تأمین امنیت غذایی جهان بهویژه در غرب آسیا گفت و ادامه داد: باتوجهبه تلاش کشاورزان و دامداران جنوب کرمانی، کشور ما در بخش کشاورزی خودکفا است، سال گذشته در بخش کشاورزی در جنوب کرمان بیش از ۵ میلیون تن محصول کشاورزی تولید شد که سهم هر ایرانی از سبد محصولات کشاورزی جنوب کرمان بیش از ۵۸ کیلوگرم بود.
احمدپور افزود: در جنوب کرمان بیش از ۲۰ هزار نفر شتر داریم که به لحاظ تعداد شتر در کشور مقام پنجم را به خود اختصاص داده است.
او از شتر در جهان بهعنوان دام هزاره سوم نام برد و آن را به دلیل استقبال جهانی از شیر و گوشت این دام دانست و بیان کرد: زیستگاه شتر در منطقه جنوب کرمان در شهرستانهای جازموریان، قلعه گنج و رودبار جنوب است.
*ضرورت تشکیل اتحادیههای شترداران
رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان با اشاره به اجرای برنامههای ترویجی پرورش شتر در جنوب کرمان، تصریح کرد: اتحادیه شترداران و تشکلهای مربوط باید فعال شوند و تا شترداران زیر چتر حمایتی سازمان جهاد کشاورزی قرار بگیرند.
غرفههای جنبی جشنواره به عرضه صنایعدستی، کار دست زنان سرزمین قلعه گنج و شهرهای اطراف اختصاصیافته بود. در شهر ملی حصیر، چیزی که بیش از همه خودنمایی میکرد حصیر و سبدبافیهایی بود که باذوق و هنر ترکیب شده وسایل کاربردی و به روزی نمایش درآمده و بهقصد فروش عرضه میشد.
لباسهای محلی که با زریبافی و آینهدوزیهای روی آن پارچه ساده را ارزشمند و گرانقیمت کرده، فقط در غرفهها دیده نمیشد بر تن حاضران و تماشاگران محلی جشنواره هم خودنمایی میکرد.
ترکیب رنگ و آینهدوزی و استفاده از منگولههای کاموایی رنگی از یراقآلاتی بود که بر سروگردن شترهای شرکتکننده هم دیده میشد و جذابیت این دام تنومند را چندبرابر کرده بود.
پایان جشنواره با مسابقه شتر دوانی همراه بود. شتر سوارانی از شهرهای اطراف و حتی از استانهای بندرعباس و زاهدان در این مسابقه شرکت کردند و در جمع ۳۰ نفره شرکتکنندگان هدیه مقام اول به شتر و سوارش از بندرعباس رسید.
جدا از اهداف ویژهای که برگزارکنندگان جشنواره دنبال میکردند برپایی این مراسم و آیینهای این چنینی افزایش شادی عمومی را در جامعه به دنبال دارد و از طرفی برنامهریزی برگزاری در شهرستانهایی چون قلعه گنج که محرومیت این مناطق پررنگتر است دستاورد و ارزشافزوده بیشتری را با خود همراه دارد.
قلعه گنج اولین تجربهاش را برای یک جشنواره در سطح ملی پشت سر گذراند. جشنواره با استقبال زیادی از سوی مردم محلی مواجه شد. با نگاه به نقاط قوت برگزارکنندگان چون دکور، تنوع و زمانبندی برگزاری برنامهها، ضعف در راهنمایی گردشگران غیربومی در مسیر جشنواره و عدم رعایت ایمنی تماشاگران و مسابقهدهندگان در شتردوانی به چشم آمد و از مواردی بود که میتوانست به حادثه ناخوشایندی ختم شود که جا دارد گوشزدی برای آینده باشد.