کشاورزان به وعده خرید تضمینی کلزا کاشتند؛ اما حالا زمان برداشت در مزرعه تلنبار شده تا دلالی برای خرید پیدا شود. کلزا‌کاران بازنده وعده خرید تضمینی

کشاورزان به وعده خرید تضمینی کلزا کاشتند؛ اما حالا زمان برداشت در مزرعه تلنبار شده تا دلالی برای خرید پیدا شود. کلزا‌کاران بازنده وعده خرید تضمینی
گزارش | سمیه خدیشی
کاغذ وطن – «کلزا کارم و الان هیچ‌کس صاحب کلزای من نمی‌شود» این گفته یکی از کشاورزان قلعه گنج است که در طرح کشت قراردادی جهاد کشاورزی شرکت کرده و مزرعه خود را زیر کشت کلزا برده است، اما حالا او و دیگر کشاورزان کلزا کار منطقه جنوب کرمان از تصمیم خود ابراز پشیمانی می‌کنند.
*محصول روی زمین منتظر خریدار
محمدجواد کرمی که خود دانش‌آموخته رشته کشاورزی است، می‌گوید: محصول خود را درو کرده‌ام و حالا محصول چند روزی است که روی زمین تلنبار شده است.
کرمی که به وعده دولت در کشت قراردادی اشاره می‌کند و می‌گوید: قرار بوده طبق قرارداد محصول ما را دولت خرید تضمینی کند؛ اما حالا که زمان برداشت رسیده، وعده می‌دهند که منتظر شوید دلال و خریداری برای کلزای شما پیدا کنیم.
او که تجربه ناخوشایند در خرید تضمینی گندم در سال گذشته توسط دولت را بازگو می‌کند، ادامه می‌دهد: سال قبل هم دولت علی‌رغم وعده‌هایش نتوانست به‌موقع طلب گندم‌کاران را بپردازد و این مورد باعث شد امسال با شنیدن تبلیغات در مورد خرید تضمینی کلزا تصمیم به کشت این محصول بگیرم، اما متأسفانه الان که موقع برداشت شده وضعیتمان این است.
*انتظارات برآورده نشده
این کشاورز که سطح زیر کشت خود و برادرش را حدود ۱۲ هکتار در منطقه چاه دادخدای قلعه گنج بیان می‌کند، می‌گوید: کسی به داد ما کشاورزان نمی‌رسد، وقتی گوجه یا هندوانه کشت کنیم، محصول ما روز زمین می‌ماند یا به قیمت خوبی فروش نمی‌رود و بازار خراب می‌شود و حالا هم که به توصیه خودشان کلزا کشت کرده‌ایم هم کسی جوابگوی ما نیست و محصولمان روی زمین‌مانده است.
کشاورز دیگری هم که از انتخاب خود در کشت کلزا رضایت ندارد اینگونه می ‌گوید: برای اولین‌بار به کشت کلزا اقدام کردم؛ اما آن‌طور که انتظار داشتم از طرف جهاد کشاورزی راهنمایی نشدم.
آقای نظری که از کشاورزان منطقه کلات مالک در قلعه گنج است، ادامه داد: در زمان توزیع سم خبر نشدم و به دلیل تأخیر در مبارزه با علف‌های هرز بخش عمده‌ای از محصول خود را از دست دادم.
رویدل دیگر کشاورز کلزا کار توضیح داد: از حدود ۶۰ هکتار مزرعه‌ام حدود ۲ هکتار را برداشت کردم.
او نیز نگران وضعیت خرید محصول خود است و توضیح می‌دهد: ۲ هکتاری از کشت را برداشت کردم و بقیه مزرعه را فعلاً نگه داشته‌ام تا وضعیت خرید محصول روشن شود.
رویدل که از نبود ماشین برداشت تخصصی در منطقه گلایه دارد، ادامه داد: برای برداشت کلزا از کمباین‌های مخصوص برداشت گندم استفاده می‌کنند درحالی‌که باید ماشین برداشت مخصوص همین محصول را بیاورند و در همین قسمت محدود مزرعه که برداشت انجام دادم حدود یک‌پنجم عملکرد مزرعه روی زمین ریخت و برداشت نشد.
او هم که از این وضعیت پیش‌آمده نگران است، می‌گوید: اگر ماشین برداشت را هم خودم تهیه کنم، پس دولت می‌خواهد کجا حمایت کند.

یکی دیگر از کشاورزان هم از وضعیت توزیع کودهای یارانه‌ای انتقاد داشت و اظهار کرد: حالا که اوضاع بارندگی‌ها مطلوب نیست باید با کوددهی عملکرد را جبران کرد که این موضوع دیده نمی‌شود و جهاد کشاورزی سهمیه محدودی را برای هر هکتار در نظر گرفته است.
* وعده حل مشکل در طی ۲ روز آینده
رضا یونس‌زاده، مدیر زراعت جنوب کرمان هم نگرانی‌های کشاورزان را به حق می‌داند و توضیح داد: سازوکار خرید تضمینی به این صورت است که بخش خصوصی در خرید محصول ورود کند، اما متأسفانه بخش خصوصی که با محصول کلزا و دانه‌های روغنی مرتبط باشد در منطقه جنوب کرمان فعال نیست و لازمه آن ورود این شرکت‌ها از استان‌های هم جوار است.
یونس زاده به پیگیری‌های انجام‌گرفته در این باره اشاره می‌کند و می‌گوید: مکاتباتی با وزارتخانه صورت‌گرفته است و قرار شد که در همین یکی دو روز آینده با ورود یک بخش خصوصی به منطقه نسبت به خرید محصول کلزا کاران اقدام شود.
او ادامه داد: شرکت «مشکات» در حال طی مراتب اداری است و یک مرکز خرید هم در کهنوج در نظر گرفته شده است که قول همکاری داده که در این مرکز کار تخلیه و بارگیری انجام گیرد.
* توزیع کود بر اساس دستورالعمل
مدیر زراعت جنوب کرمان دررابطه‌با تخصیص سهمیه کود هم توضیح داد: توزیع سهمیه باید بر اساس دستورالعمل توزیع شود و کشاورزان اضافه نیاز خود را از بازار تهیه کردند.
رضا یونس‌زاده تأمین کود یارانه‌ای را با دشواری اعلام کرد و گفت: علی‌رغم اینکه شرکت‌های پتروشیمی تولیدکننده مواد اولیه به چندین مرحله اعتصاب دست زدند؛ اما سعی شد حداقل سهمیه کود یارانه‌ای کشاورزان تأمین شود.

دولت به دنبال ترغیب کشاورزان به کشت محصولات راهبُردی مانند گندم و دانه‌های روغنی چون کلزا است. برای رسیدن به این هدف از اجرای الگوی کشت بهره برد و طرح کشت قراردادی را در اولویت برنامه‌های اجرایی خود قرار داد.
در اجرای کشت قراردادی علاوه بر اینکه به دنبال تأمین امنیت غذایی و معیشت بود، اهدافی چون افزایش بهره‌وری تولید، کاهش ضایعات کشاورزی، بهبود شرایط سرمایه‌گذاری در حوزه کشاورزی را هم دنبال می‌شود.
از طرفی بنا بر اسناد بالادستی و سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری باید از تمامی ظرفیت‌های کشور در راستای دستیابی به خودکفایی استفاده کرد تا امنیت غذایی کشور تضمین شود؛ چراکه پتانسیل و شرایط اقلیمی کشور، امکان دستیابی به این سیاست وجود دارد.
اما وقتی پای اجرا به میان می‌آید، لنگ زدن هم شروع می‌شود. سال گذشته گندم‌کاران تجربه خوبی از خرید تضمینی گندم در ذهنشان نمانده است و امسال هم دولت با اهرم‌هایی کشاورزان دلخور را پای قرارداد کشاند و وعده جبران داد.
حالا که موقع برداشت یکی از محصولات خرید تضمینی مانند کلزا رسیده است کشاورزان جنوب کرمان از اعتماد و انتخاب خود پشیمان شده‌اند. این در حالی است که وزیر جهاد کشاورزی در ۱۶ ام فروردین‌ماه اعلام کرد: به دنبال ایجاد مشوق‌هایی برای اجرای الگوی کشت هستیم.
آن‌طور که خبرگزاری ایسنا نقل کرده است، محمدعلی نیک‌بخت وزیر جهاد کشاورزی گفت: برای اجرای الگوی کشت و آن چیزی که هدف‌گذاری شده حتماً نیاز به مشوق‌های قوی است تا بتوانیم بدعت‌های گذشته و کشت‌هایی که به‌عنوان الگو جاافتاده را تغییر دهیم. باید مشوق باشد تا بشود الگوی کشت جدید را اجرایی کرد.
نیک‌بخت اعلام کرده است که از سازمان برنامه و بانک مرکزی پیگیر مشوق‌ها هستیم. برای سال زراعی آینده به هر نسبتی که تأمین شد به همان نسبت طرح را با کمک کشاورزان و تولیدکنندگان شروع خواهیم کرد.
کلزا در جنوب کرمان سطح چشمگیری را به خود اختصاص نمی‌دهد، بایستی تا پایان فصل برداشت عمده محصول خرید تضمینی یعنی گندم منتظر ماند تا مشخص شود دولت در انجام برنامه خرید تضمینی چندمرده حلاج است.