تشدید آلودگی هوا و ناپایداری جوی در کرمان؛ناپایداری هوای استان تا سه‌شنبه ادامه دارد

بر اساس اعلام سامانه پایش کیفی هوا تا ظهر جمعه ۲۰ تیرماه، کیفیت هوای برخی مناطق استان کرمان به ویژه شهرستان‌های شهداد، بم، فهرج و مرکز استان در وضعیت خطرناک و بسیار ناسالم قرار داشت و همزمان وزش باد شدید و خیزش گرد و خاک، همراه با بارش‌های رگباری در برخی مناطق ناپایداری جوی را ایجاد کرده که رصد و هشدارهای هواشناسی این وضعیت را تا اوایل هفته جاری تداوم می‌دهد. در روزهای اخیر، وضعیت آلودگی هوا در استان کرمان به شدت بحرانی شده است و داده‌های سامانه پایش کیفی هوا نشان می‌دهد که برخی مناطق استان در شرایط بسیار ناسالم و خطرناک قرار دارند. بر اساس گزارش‌های رسمی، ایستگاه فولاد بوتیای ایرانیان با شاخص ۴۰۳ که نشان‌دهنده وضعیت بسیار خطرناک است، در مرکز استان مستقر است و ایستگاه میدان مشتاق شهر کرمان با شاخص ۱۸۲ در وضعیت قرمز – ناسالم – قرار داشت.
در بخش شرقی استان، مناطق شهداد، شهرستان بم و فهرج با شاخص ۵۰۰ که به عنوان نقطه بحرانی شناخته می‌شود، وضعیت فوق‌العاده خطرناکی را تجربه می‌کنند. از سوی دیگر، شهرستان زرند (شاخص ۲۷۰) و بافت (شاخص ۲۲۶) به ترتیب در وضعیت بسیار ناسالم هستند و ایستگاه‌های خاتون آباد شهربابک و سرچشمه رفسنجان همراه با جیرفت هم شرایط ناسالم هوا برای گروه‌های حساس را نشان می‌دهند.
طبق اعلام اداره کل هواشناسی استان کرمان، وزش بادهای شدید و خیزش گرد و خاک از کویر مرکزی استان، از عوامل اصلی افزایش غلظت غبار و کاهش دید افقی به شمار می‌رود. این وضعیت به ویژه در نوار شرقی، شمال و مرکز استان تاثیرگذار بوده است که موجب اختلال تردد در محورهای مواصلاتی این مناطق شده است.
همزمان با آلودگی هوای ناشی از ریزگردها، بارش‌های رگباری و گاهی تگرگ نیز در نقاطی مانند شهرستان قلعه گنج رخ داده است که باعث جاری شدن سیلاب در برخی مناطق شده است. اداره کل هواشناسی هشدار داده که ناپایداری‌های جوی تا روز سه‌شنبه ۲۴ تیرماه در نیمه جنوبی، غرب و مرکز استان ادامه خواهد یافت و احتمال آبگرفتگی معابر، سیلابی شدن مسیل‌ها و طغیان رودخانه‌های فصلی وجود دارد.
از نظر دمای هوا نیز، لاله زار در بردسیر با ۱۶ درجه سانتی‌گراد به عنوان خنک‌ترین نقطه استان شناخته شده و شهرستان شهداد با دمای ۴۷ درجه گرم‌ترین نقطه استان گزارش شده است. کمینه و بیشینه دمای شهر کرمان طی ۲۴ ساعت گذشته نیز به ترتیب ۲۶ و ۳۹ درجه سانتی‌گراد ثبت شده است.
در شب پنجشنبه و بامداد جمعه، شهرستان‌های فهرج و زرند واقع در شرق و شمال کرمان شرایط خطرناک آلودگی هوا را تجربه کردند و شهر بم با شاخص ۲۵۳ در وضعیت بسیار ناسالم قرار
گرفت. سایر شهرستان‌ها از جمله کرمان و جیرفت نیز با شاخص‌های بالای ۱۶۰ و ۱۸۹ در وضعیت ناسالم بودند، و شهرهای سیرجان، رفسنجان و انار برای گروه‌های حساس ناسالم اعلام شدند؛ وضعیتی که به دلیل وزش باد شدید به سرعت در حال تغییر است.
هادی جلالی، رئیس محیط زیست شهرستان کهنوج، در واکنش به این وضعیت اعلام کرد که آلودگی هوای این شهرستان در بیشتر ساعات روز جمعه در شرایط خطرناک قرار داشته است. وی بر ضرورت اتخاذ تدابیر فوری برای کاهش اثرات این آلودگی تاکید کرد.
تجربه هوای ناسالم و خیزش گرد و خاک در جنوب استان کرمان نیز ادامه دارد و این پدیده‌ها سبب اختلال در فعالیت‌های روزمره ساکنان شده است. کارشناسان محیط زیست و هواشناسی توصیه می‌کنند که شهروندان به خصوص افراد آسیب‌پذیر و دارای مشکلات تنفسی از تردد غیرضروری در فضای باز خودداری کنند و در صورت امکان از ماسک‌های مخصوص ضد گرد و غبار استفاده نمایند.
در این شرایط ویژه، مسئولان استان کرمان ضمن رصد لحظه‌ای وضعیت هوا، اعلام کرده‌اند که تدابیری برای کنترل کیفیت هوا به‌کار گرفته می‌شود و مردم را به پیگیری مداوم اخبار و هشدارهای هواشناسی دعوت کرده‌اند. همچنین توصیه شده است که صنایع و پروژه‌های عمرانی که می‌توانند به افزایش گرد و خاک بیافزایند، برای مدتی محدود یا به گونه‌ای مدیریت شوند که از تشدید آلودگی جلوگیری شود.
در مجموع، بحران آلودگی شدید هوا در استان کرمان که متاثر از شرایط جوی، وزش بادهای شدید و هجوم ریزگردها است، نگرانی‌های زیست‌محیطی و بهداشتی عمیقی ایجاد کرده و نیازمند همکاری تمامی دستگاه‌ها و همراهی مردم برای کاهش آثار زیانبار این پدیده جوی است. به نظر می‌رسد پیش‌بینی‌های هواشناسی و هشدارهای محیط زیستی همچنان نقش کلیدی در آگاهی‌رسانی و پیشگیری از پیامدهای ناشی از این وضعیت خواهند داشت تا سلامت عمومی استان حفظ شود و زیست‌پذیری محیطی در شرایط دشوار فعلی بهبود یابد.