تثبیت کانونهای گردوغبار وظیفه منابع طبیعی است
فردای کرمان-ساکنان مناطق شمالی استان کرمان و بیشتر در شهرهای انار و زرند و راور و کرمان، یکشنبه خود را با هوای آلوده شروع کردند؛ آلودگی که منشاء آن به گفته شاکری، مدیرکل محیط زیست استان،از یزد و کویر مرکزی است. این گردوغبار ابتدا شهرهای شمالی را درنوردید و کمکم وارد مرکز استان شد. اواخر فروردینماه سال گذشته نیز، همین پدیده در کرمان رخ داد. آن زمان هم، منشاء آلودگی یزد اعلام شد.
شاکری میگوید: این وضعیت نشان میدهد مشکلات زیستمحیطی مرز سیاسی نمیشناسند و همه از شرایط مناطق یکدیگر متاثر هستیم.روز گذشته در پی تعطیلی ادارات و برخی اماکن دیگر در شهرهای آلودهی شمالی؛ از شرق استان نیز خبر رسید که با پدیده گردوغبار مواجه شدهاند، ادارات در فهرج تعطیل و تعدادی از شهروندان ریگانی راهی بیمارستان شدهاند. 120 روستا نیز به گفته فرماندار ریگان در محاصره گردوغبار قرار گرفتند. منشاء این آلودگی اما به گفته شاکری، کویر لوت است.مدیرکل محیط زیست استان در پاسخ به اینکه با توجه به تکرار آلودگی که از سمت یزد میآید؛ برای پیشگیری از آن چه باید کرد؟ توضیح میدهد:«این پدیده، محصول امسال نیست. خشکسالیهای پی در پی، عدم مدیریت مناسب منابع آبی، کاهش پوششهای گیاهی،تغییرات اقلیمی و افزایش سکونتگاههای انسانی و تخریبها، طی دهههای متمادی باعث بروز چنین شرایطی شده و رفع آن هم کار یکی، دو روز نیست. این کار نیاز به برنامهای بلندمدت و کارآمد دارد و با تصمیمات احساسی نمیتوان این مشکل را حل کرد».مرجان شاکری در پاسخ به این پرسش که محیط زیست در این زمینه چه برنامهای دارد؟ میگوید: «محیط زیست برنامهریز نیست و دستگاهی 100 درصد نظارتی است. تنها برنامه اجرایی ما خرید ایستگاه پایش کیفی هواست که هرچه تعدادشان بیشتر باشد کانونهای فرسایشی را بهتر میتوانیم شناسایی کنیم. آن بخش از کار که دست محیط زیست بوده انجام شده است و 29 کانون فرسایشی را تاکنون در استان شناسایی کردهایم».او با بیان اینکه پسماندهای برداشت معادن هم در استان از کانونهای مستعد گردوغبار است، ادامه میدهد:«اگر برنامه مدیریتی برای تثبیت این مناطق نداشته باشیم،در آینده با گردوغباری با منشاء این معادن قطعا مواجه خواهیم شد».
مدیرکل محیط زیست استان کرمان در پاسخ به اینکه برای حل مشکل گردوغباری که از خارج از استان میآید، چه باید کرد؟ میگوید: «اداره کل منابع طبیعی بیشترین جذب اعتبارات برای تثبیت کانونهای گردوغبار را داشتند».
او در پاسخ به اینکه پیشنهاد کارشناسی شما چیست؟ آیا کرمان و همسایگان باید کارگروهی مشترک برای حل این مشکل تشکیل دهند؟ اظهار میکند:«خیر. کارگروه ملی گردوغبار وجود دارد که محیط زیست هم دبیر آن است و همه دستگاههای اجرایی،برنامههایی که در این زمینه دارند را ارائه میکنند. در سال گذشته، ما بالغ بر 100 میلیارد تومان اعتبار داشتیم که بخش عمده آن به منابع طبیعی شمال و جنوب اختصاص یافت تا کانونهای گردوغبار را تثبیت کنند. اینکه چه برنامهای داشتند و اینکه چهقدر برنامههای آنها نتیجهبخش بوده است را از خود دوستان منابع طبیعی بپرسید».
شاکری در پاسخ به این پرسش که برای پیشگیری از تکرار این پدیده، آیا کرمان باید موضوع را به کارگروه ملی گردوغبار ببرد؟ میگوید: «در استان هم، کارگروه گردوغبار داریم و اینطور نیست که هر مشکلی بود آن را به کارگروه ملی ببریم. موضوع اصلی این است که باید بودجهای وجود داشته باشد. سال 98 بودجه داشتیم ولی امسال نداشتیم».او ادامه میدهد:«براساس اولویتهایی که در کشور وجود دارد،حمایتهای ملی در اینباره صورت میگیرد و خوزستان چند سالی در اولویت بود اما در دو، سه سال گذشته برای استانهای کرمان و سیستانوبلوچستان و خراسانجنوبی تصمیمات خوبی گرفته شد اما اینکه چه برنامههایی اجرا شده و چهقدر اثربخش بوده؟ چیزی است که منابع طبیعی باید درباره آن توضیح دهد».
او البته این را هم یادآور میشود که کرمان مثل شمال کشور، پوشیده از جنگل نیست که از گردوغبار تعجب کنیم. اینجا کویر است و باید شرایط کویر را بپذیریم و اضافه میکند:«شاید 20 سال قبل هم این گردوغبارها رخ میداده اما آن زمان، مثل الان ابزارهای سنجش وجود نداشته است».