تلاطم در بازار خودرو. قیمت خودرو منتظر ترمز وعدههای دولت
گزارش| پول نیوز
اگر وعدههای دولت مثل افزایش تولید خودرو و افزایش درآمدهای نفتی محقق شود، این حباب میخوابد، اما اگر نتوانند نرخ ارز را کنترل کنند، قیمتها باز هم افزایش مییابد.
کشورمان در یک دهه اخیر افت و خیزهای بسیار زیادی را داشتند و همانطور که در سالهای ۹۰ و ۹۱ با تحریمهای بسیار سنگین روبرو شدند و یکی از بدترین دوران خود را سپری کردند، عملا در سال ۹۲ و با عقد برجام شروع یک رشد جدید را جشن گرفتند و برندهای مختلف برای عقد قرارداد با خودروسازان کشورمان صف کشیدند و حتی خط تولید النترا در کرمان موتور راه اندازی شد و پژو نیز غوغای عجیبی در ایرانخودرو به راه انداخت و سیتروئن نیز سایپا را به رویای عجیبی برد.
از سوی دیگر پارس خودرو شاید بیشترین بهره را در این بین از آن خود کرد و با حضور رنو و برلیانس توانست رکوردهای پی در پی را به ثبت رسانده و به یکی از ابرقدرتهای خودروسازی کشورمان تبدیل شود، ولی همه اینها در اردیبهشت ماه سال گذشته فرو ریخت و حالا همه آنهایی که از برجام منتفع شده بودند، به بدترین وضعیت دچار شده و بحبوحه عجیبی در این شرکتها به وجود آمد. از سویی پارس خودرو عملا تولید خاص و سودداری جز پراید ندارد که به صورت حق العمل کاری برای سایپا به تولید میرساند و سری محصولات رنو را با زیان به مشتریان تحویل میدهد و محصولات برلیانس نیز با مشکلات زیادی تولید و با قیمتهای بسیار کمتر از قیمت تمام شده به مشتری تحویل داده میشوند!
البته وضعیت سال ۲۰۱۸ برای خودروسازی کشورهای مختلف نیز چندان مناسب نبوده و بسیاری از شرکتها نیز افتهای زیادی را تجربه کردند و البته در این بین شرکتهای مختلفی نیز نوظهور بودند و عملکرد بی نظیری را ثبت کردند. کاهش آمار تولید بسیاری از برندهای معتبر دنیا نگرانیها را از بابت این صنعت پولساز افزایش داده و از سوی دیگر برندهای شناخته شدهای هم بودند که وضعیت بسیار خوبی را به ثبت رساندند.
خودروسازان خودروسازی بازار خودروی عراق قیمت قطعات یدکی خودرو صنعت خودروسازی ایران که در سال ۲۰۱۷ توانسته بود به رتبه سیزدهم دنیا برسد و با توجه به برنامه ریزیهای مختلفی که در این موضوع انجام شده بود به نظر میرسید که به راحتی میتوان به رتبههای پایینتر در سال ۲۰۱۸ رسید، ولی اواخر سال ۲۰۱۷ و اوایل سال ۲۰۱۸ برای اعلام اشتباه بودن این پیش بینی کافی بود! صنعت خودروسازی ایران در سال ۲۰۱۷ توانسته بود رکورد تولید حدود ۱.۶ میلیون دستگاه خودرو را به ثبت برساند، ولی این آمار با کاهش ۴۰ درصدی روبرو شد و آمار تولید ۲۰۱۸ به حوالی ۹۰۰ هزار دستگاه خودرو رسید. این مقدار از تولید خودرو در کشورمان از رقم تولید بیش از ۹۵ میلیون دستگاه در جهان است که رقم بسیار اندکی به حساب میآید و کشورهایی مانند چک و اندونزی و اسلواکی جلوتر از کشور ما قرار گرفتهاند. البته علیرغم این کاهش بسیار شدید در تولید، کماکان وضعیت بهتری نسبت به کشورهایی مثل لهستان، آفریقای جنوبی، مالزی و رومانی داشتیم و این نشانه خوبی برای ماست، ولی این به شرطی است که بتوانیم در سال ۲۰۱۹ عملکرد بهتری را به ثبت برسانیم.
*افزایش ۱۵ درصدی در تولید
امیر حسن کاکایی کارشناس صنعت خودرو با بیان اینکه در ماههای اخیر اتفاق بدی در حوزه تولید رخ نداده، اظهار کرد: بر عکس خبرهای خوب زیادی هم شنیده شد؛ از جمله اینکه تولید در کل ۱۵ درصد نسبت به سال گذشته رشد داشته و رشد تحویل خودروهای کامل خیلی بیشتر از این میزان بود. همچنین بر اساس آمارها، تولید شرکتهای خصوصی ۲.۵ برابر شده و مسئولان قول دادند در هفتههای آینده واردات خودرو انجام شود که طبق اعلام بانک مرکزی ارز آن هم تامین شده است.
او با بیان اینکه یکی از شرکتهای خصوصی اخیراً تبلیغ کرده بود که میخواهد دو خودروی خود را از دم قسط عرضه کند، تصریح کرد: این موضوع نشان میدهد قیمت، عرضه و تقاضا در بازار به تعادل رسیده است. همچنین در ماههای قبلی به دلیل کاهش تقاضا، شاهین و کوییک از قرعهکشی خارج شدند. در حال حاضر فقط چند خودرو در قیمتگذاری دستوری مانده است. چند هفته پیش ۱۰۰۰ دستگاه ۲۰۷ هم در بورس عرضه شد که قیمت آن ۵۰ میلیون تومان زیر قیمت بازار بود. پس همه چیز به سمت تعادل میرفت.
*افزایش ناگهانی قیمت فقط مختص خودرو نیست
عضو هیات علمی گروه مهندسی خودرو دانشگاه علموصنعت با بیان اینکه این موارد نشان میدهد اتفاقی در بخش عرضه نیفتاده که بخاطر آن قیمتها افزایش یابد، تصریح کرد: با توجه به اخبار واردات خودرو، میتوان گفت اخبار خوبی هم در راه است. اما طی یک هفته اخیر، قیمت ارز بالا رفته و ارزش ریال حداقل ۱۰ درصد کاهش یافته است؛ بنابراین در این مدت افزایش قیمت فقط مختص بازار خودرو نبوده، بلکه نرخ ارز، سکه و مسکن هم افزایش داشته است.
از طرف دیگر به گفته این کارشناس صنعت خودرو، در ماههای اخیر مسئولان سعی داشتند در بورس رونق ایجاد کنند. در مهر بورس قرمز بود که به مرور کمی وضعیت بهتر و بورس سبز شد. اما اخیراً گفته شد حقیقیها در حال خروج بورس هستند که باعث نوسان در بازار بورس شد. وضعیت نشان میدهد بخشی از سرمایهها از بورس خارج و سرگردان شدهاند. حدود دو هفته بعد از این اخبار، بالا رفتن قیمتها در بخشهای مختلف از جمله خودرو شروع شد، اما این هفته همزمان شد با افزایش نرخ ارز و شیب افزایش قیمت خودرو هم بیشتر شد.
او با بیان اینکه از اول سال اقتصاددانان تورم را ۴۰ تا ۶۰ درصد پیش بینی کرده بودند، تصریح کرد: پیش بینی من هم این بود که در طول سال قیمت خودرو نوسان خواهد داشت، اما در پایان سال حتماً ۴۰ درصد رشد را رد میکند. در آبان ماه یکی از سایتهای اقتصادی عنوان کرده بود که شاخص قیمت خودرو در بازار آزاد نسبت به آبان سال قبل، ۳۰ درصد افزایش پیدا کرده است. در حالی که تا آبان ماه تقریباً تورم ۴۰ درصدی را پشت سر گذاشتیم؛ بنابراین باید گفت تا پایان آبان قیمت خودرو ۱۰ درصد از نرخ تورم عقب مانده بود و ۱۰ درصد هم مربوط به افزایش نرخ ارز است و مشاهده میشود در روزهای اخیر قیمت خودرو حدود ۲۰ درصد و در مواردی بیش از این میزان افزایش قیمت داشت.
آینده بازار خودرو چه میشود؟
این کارشناس اقتصادی درباره پیش بینی آینده بازار خودرو نیز گفت: برای این پیش بینی اول یک نفر باید بگوید سرنوشت نرخ ارز چه میشود و آیا به حدود ۳۳ تا ۳۴ هزار تومان برمیگردد یا نه؟ اگر نرخ ارز به این رقم برگردد، قیمت خودرو هم حدود ۱۰ درصد کاهش پیدا میکند. اما اگه برنگردد، قیمت خودرو کاهش پیدا نمیکند.
از طرف دیگر به گفته او اخیراً کارشناسان پیش بینی کردهاند که اتفاقات کنونی ادامه پیدا کند، نرخ تورم بیش از ۴۰ درصد خواهد بود. این اتفاقات، فقط اتفاقات خارج از کشور نیست بلکه مهمتر از آنها چاپ پول است. وقتی سرعت رشد نقدینگی بیش از رشد اقتصاد باشد، معنی آن تورم است. این احتمال وجود دارد که تا پایان سال نرخ تورم به حدود ۶۰ درصد برسد و در این شرایط قیمت خودرو هم بالاتر خواهد رفت.
کاکایی افزود:، اما در طرف دیگر ماجرا، دولت ادعا میکند که در حال فروش نفت است، درآمد ارزی خیلی بالاست و پولهای آن به کشور برمیگردد که در این صورت پیش بینی اقتصادانان غلط خواهد بود و امیدواریم همین موضوع محقق شود؛ بنابراین باید منتظر بمانیم که ادعاهای مسئولان محقق میشود یا نه. اگر محقق شود قیمتها در همین حد میماند یا کاهش جزئی خواهد داشت. چرا که در روزهای اخیر قیمت خودرو پرش اضافه داشت و عددها هیجان زده بودند.
به گفته او اگر مسئولان نتوانند ادعای خود را محقق کنند، تورم، به ویژه در حوزه خودرو همچنان ادامه خواهد داشت، چرا که یکی از این ادعاها، رشد ۵۰ درصدی تولید خودرو تا پایان سال است. همچنین گفته شده ۱۰۰ هزار خودروی ارزان قیمت به کشور وارد میشود.