نبود الگوی  کشت و افزایش قیمت تجهیزات سد راه توسعه گلخانه‌ها. تجهیزات گلخانه‌ای؛ تولید داخلی با قیمت‌های نجومی

گزارش | بازار

قیمت تجهیزات گلخانه‌ای در ۲ یا سه سال اخیر به شدت افزایشی بوده، در حالی که بخش عمده‌ای از آن تولید داخل کشور است

 بخش محصولات گلخانه‌ی کشور یکی از مهمترین بخش‌های کشاورزی است که نه تنها محصولات آن غالبا صادر محور است بلکه در فصول سرما تولیدات این بخش به نوعی تنظیم کننده بازار داخلی است. از دیگر مزایای این بخش بحث صرفه‌جویی در مصرف آب است که عمدتا به دلیل این است که مانند فضای باز تبخیر آب رخ نمی‌دهد. با این وجود گلخانه‌داران کشور نسبت به یک سری اتفاقاتی که در این بخش رخ می‌دهد نارضایتی‌هایی دارند. به طوری که یکی از فعالان این بخش افزایش قیمت تجهیزات گلخانه‌ای را غیرمنطقی می‌داند و به بازار می‌گوید: طی دو سه سال اخیر قیمت تجهیزات گلخانه‌ای افزایشی بوده و این امر موجب شده راه‌اندازی گلخانه برای ما بسیار گران تمام شود.

رضا فدایی می‌گوید: چیزی که برای ما تعجب دارد این است که بخش قابل توجهی از تجهیزات گلخانه‌ای محصول داخل است و نیاز به مواد اولیه وارداتی نیست اما متاسفانه روند قیمتی در این بخش کاملا صعودی است و این هزینه‌های تولید را بالا می‌برد.

این تولید کننده ادامه می‌دهد: از سوی دیگر در مورد برخی از تجهیزات و لوازم مورد نیاز در محیط گلخانه‌ای مانند پلاستیک‌های مصرفی، نیاز است که هر ۲ سال یکبار تعویض شود چرا که پوسیده می‌شود اما این نوسان قیمت‌ها علیرغم داخلی بودن محصولات، موجب شده بحث توسعه گلخانه‌ها چندان موفقیت آمیز نباشد.

آمار نامعلوم تولیدات گلخانه‌ای کشور

بر اساس این گزارش در حال حاضر ۲۰هزار هکتار سطح زیرکشت گلخانه در سراسر کشور داریم و در برنامه پنج ساله مقرر شده از ۲۰ هزار هکتار به ۱۲۰ هزار هکتار برسد. با این وجود کرم رضا محمدی، بازرس اتحادیه و انجمن گلخانه داران کشور معتقد است: اگر از وزیر یا هر شخصی که در حوزه وزارت جهاد مسئولیت دارد سوال کنید بگویید چند هکتار گلخانه در کل کشور داریم می‌گویند ۲۰ هزار هکتار اما اگر از آنها بپرسید که چند هکتار آن فعال است و یا چند هزار هکتار آن زیر کشت خیار، گوجه، فلفل و یا محصولات دیگر به صورت تفکیک شده است کسی نمی‌داند!

محمدی افزود: این ندانستن خود یک چالش اساسی در حوزه گلخانه‌ها است و نیاز به یک سامانه یا پلتفرم است که تمام گلخانه‌داران در آن پلتفرم اعلام وضعیت کنند. در حالی که ارائه اطلاعات به صورت تفکیک شده با وجود پلتفرم‌ها و سامانه‌هایی که در دنیا موجود است شدنی است اما وزارتخانه بابت این امر سرمایه و بودجه‌ای تخصیص نمی‌دهد.

بازرس اتحادیه و انجمن گلخانه داران کشور با بیان اینکه در حال حاضر حدود ۹۰ درصد از پلتفرم را در خود اتحادیه طراحی کرده و بالا آورده‌ایم، گفت: در این پلتفرم ما زنجیره‌ ای از گلخانه تا سفره را داریم. در واقع چهار حلقه داریم یکی قبل از تولید، حلقه تولید، حلقه فرآوری و بسته بندی و حلقه بازار که همه این حلقه‌ها را در این پلتفرم طراحی شده بالا آورده ایم و در صورتی که جامعه تولید و وزارتخانه همکاری کنند می‌ توانیم به صورت آنلاین اعلام کنیم روزانه برخط چه نوع محصولی برداشت می‌شود.

جای خالی الگوی کشت در گلخانه‌ها

بر اساس این گزارش، یکی از مهمترین مشکلاتی که در حوزه کشاورزی کشور وجود دارد بحث نداشتن الگوی کشت است که موجب می‌شود در مقاطعی برخی محصولات در کشور نایاب شود و یا محصولی بیش از اندازه تولید و عرضه شود که در هر صورت باعث به هم ریختن تنظیم بازار می‌شود. با این وجود این فعال بخش اصلی ترین منفعت راه اندازی چنین سامانه ای را برای تولید کننده‌ها و بازار ارائه الگوی کشت می‌داند و می‌گوید: در حال حاضر گلخانه داران اطلاع ندارند به عنوان مثال چقدر خیار در کشور کشت می‌شود به خصوص اینکه این ۲۰ هزار هکتار به صورت پراکنده در کل کشور قرار دارد.

او ادامه داد: با این وجود این پلتفرم به نحوی است که طی یک فرآیند یکساله متوجه می‌‌شویم اتفاقی که در بازار می‌افتد چیست و این پلتفرم برای ما تولید داده می‌کند. لذا همزمان مشخص می‌شود در تولید و بازار چه وضعیتی داریم؛ یعنی تولید و بازار را به هم پیوند می‌دهیم در نتیجه گلخانه دار متضرر نمی‌شود و بازار هم در کنار آن متضرر نمی‌شود.

محمدی افزود: به عبارت دیگر می‌توان گفت در صورت راه اندازی این پلتفرم باعث ایجاد تعادل در بازار و تولید خواهیم شد.

ردیابی محصولات گلخانه ‌ای از طریق QR کدهای اختصاصی

در حالی که محصولات گلخانه ای اصولا صادرات محور هستند اما در پروسه صادراتی این محصولات نیز نوساناتی وجود دارد ضمن اینکه بحث باقی مانده سموم نیز در این محصولات چندی پیش باعث از دست رفتن برخی بازارهای صادراتی شد. با این وجود به گفته این فعال بخش گلخانه ای در صورتی که سامانه نامبرده راه اندازی شود و داده های آنلاین به صادرات ارائه شود فرایند صادرات پایدار خواهد بود. چرا که تنها در این صورت است که می‌توان گفت چقدر تولید در این بخش صورت می‌گیرد و زمان برداشت‌ها چه زمانی است. این در حالی است که الان فرایند صادرات به صورت تصادفی و بدون اطمینان از وجود یا عدم وجود محصولی برای صادرات صورت می‌گیرد.

بازرس اتحادیه و انجمن گلخانه‌داران کشور همچنین معتقد است یکی از منافع راه اندازی این پلتفرم در حوزه گلخانه‌ها تضمین سلامت محصول است؛ به این معنا که با توجه به اینکه برای هر تولید کننده از این طریق یک QR کد تخصیص داده می‌شود در نتیجه محصول تولیدی در هر کجا و در هر بازاری باشد مشخص می‌شود مربوط به کدام گلخانه کشور است. لذا تولید کننده نسبت به تولید محصولات سالم‌تر و عاری از سموم کشاورزی متعهدتر می‌شود. چون می‌داند محصولی که به بازار ارائه می‌‌کند در صورت ناسالم بودن یا داشتن باقی مانده سموم، قابل ردیابی است.

سو تیتر: بازرس اتحادیه گلخانه داران کشور: برای ایجاد تعادل در تولید و بازار نیاز است که با راه اندازی پلتفرمی حاوی کلیه اطلاعات گلخانه داران کشور و آنچه تولید می‌کنند به بهره برداران این بخش الگوی کشت ارائه داد اما وزارتخانه برای چنین سیستمی هزینه نمی‌کند